محمد مهدی کریمی نیا - سطح چهار حوزه علمیه قم و دکتری قرآن و علوم جامعه المصطفی، استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
سعید کاوه - عضو هیات علمی دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی skvh۹۳@gmail.com.

از مسائل جدید فقهی، مسئلة تغییر جنسیت و تأثیر آن بر مسائل ارث است. با پیشرفت‌های چشمگیر علم جراحی، زمینه و امکان تغییر جنسیت در تمام کشورها فراهم شده است. دراین‌میان با توجه به شمار نسبتاً زیاد افرادِ تغییر جنسیت ‌یافته در ایران و خلأ قانونی در خصوص این اشخاص، مباحثی در فقه و حقوق مطرح می‎شود؛ ازجمله در مورد سهم‌الارث فرزندان تغییر جنسیت‌ یافته از پدر و مادر و نیز سهم‌الارث پدر و مادر  تغییر جنسیت یافته از فرزندان خود. روش پژوهش کتابخانه‎ای و جست‌وجو در منابع فقهی به‌ویژه بررسی دیدگاه تمام فقهای معاصر شیعه است که دراین‌باره اظهار نظر کرده‌اند. یافتة پژوهش نشان می‎دهد ملاک ارث فرزندان در فرض تغییر جنسیت آنها، جنسیت کنونی فرزند است و در مورد وضع ارث پدر و مادر تغییر جنسیت یافته، احتمالاتی وجود دارد که از میان آنها، احتمال قوی‎تر این است که اولاً رابطة توارث میان پدر و مادر و فرزندان قطع نمی‎‌شود؛ ثانیاً میزان ارث پدر یا مادری که تغییر جنسیت داده، بر اساس زمان انعقاد نطفه است.

تبدیل جنسیت, تغییر جنسیت, ارث, ترانس‌سِکشُوال, دوجنسی‌ها, خُنثی