خدیجه جوان - گروه جغرافیا دانشگاه ارومیه
سجاد مهدوی - گروه جغرافیا دانشگاه ارومیه
لیلا ولی زاد - گروه جغرافیا دانشگاه ارومیه

تامین امنیت مرزها همواره یکی از موضوعات مهم و کاربردی در جغرافیای سیاسی می باشد .مرزها استراتژیک اند؛ این نوارها ،محورهای رویارویی های احتمالی بوده و بیشتر برخوردهای محسوس دولت-ملت ها در آنجا آشکار می شود.هدف از انجام این پژوهش تعیین اولویتها و استراتژیهای برتر و محدودیتهای اجرایی در شهرستانهای مرزی همجوار با کشور عراق در استان آذربایجان غربی و ارائه راهکارهای اجرایی در جهت عملیاتی کردن استراتژیهای امنیتی و دفاعی در این مناطق می باشد. این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد و از روش میدانی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. مدل استفاده شده در این تحقیق مدل هیبریدی AHP-SWOT است و امتیاز دهی به متغیرهای به کار رفته در مدل SWOT و در قالب پرسشنامه توسط 30 نفر ازکارشناسان و متخصصان جغرافیایی (متخصص در رشته های جغرافیا و برنامه ریزی شهری، سیاسی،روستایی، نظامی و...) برای شناسایی نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی) و فرصت و تهدیدها (عوامل خارجی) و در مدل AHP جهت اتخاذ بهترین راهبرد (SO,WO,ST,WT) وزن‏دهی شده است. با توجه به نتایج حاصل از بررسی راهبردها، راهبردبازنگری (WO) با ارزش نهایی 0.482 در الویت اول، راهبرد تدافعی (WT)و راهبرده رقابتی(SO) به ترتیب با ارزش های نهایی 0.159 و 0.139 در الویت های دوم و سوم اجرایی در مجموع این سه شهرستان مرزی ،استان قرار دارند و در اولویت بندی راهبردها به تفکیک شهرستان نیز در راهبرد رقابتی(SO) پیرانشهر، در راهبرد بازنگری (WO) سردشت، در راهبرد تنوع (ST) پیرانشهر و در راهبرد تدافعی (WT) سردشت الویت اول اجرایی را به خود اختصاص دادند.

راهبرد, امنیت, دفاع سرزمینی, مرز, جغرافیای نظامی