ابوالفضل مشکینی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه
زهرا تردست - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری،
احمد کرمی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری،

امروزه یکی از جنبه‌های برجسته توسعه‌نیافتگی در سطح کشور، توزیع فضایی نامتعادل امکانات و خدمات مختلف است. این سطح نامتعادل توسعه‌نیافتگی در بین مناطق نشان می‌دهد که نابرابری در برخی از شاخص‌ها، روند رو به رشدی داشته است. این رویه در مناطق مرزی، ملموس‌تر می‌باشد تا جایی که به‌صورت سلسله‌مراتبی موجب رشد فزاینده نخست شهرها و عقب‌ماندگی تدریجی سایر شهرها در مناطق مرزی گردیده است. ازجمله مباحث مطرح‌شده و قابل‌بررسی در این زمینه، سطح سنجش توسعه‌یافتگی سکونتگاه‌ها در مناطق مرزی می‌باشد. ازاین‌رو پژوهش حاضر، با چنین هدفی و با به‌کارگیری شاخص‌های ترکیبی چون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیرساخت‌های شهری و با استفاده از مدل waspas به سنجش توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان مرزی ایلام پرداخته است. نتایج تحقیق نشان دادند علی‌رغم توسعه‌نیافتگی استان نسبت به سایر استان‌ها، شدت نابرابری‌های توسعه در بین شهرستان‌های این استان بالا بوده به‌گونه‌ای که شهرستان ایلام با برخورداری بیشتر از خدمات و امکانات ازلحاظ توسعه‌یافتگی از شهرستان‌های دیگر، فاصله زیادی دارد. طبق تجزیه‌وتحلیل‌های به‌دست‌آمده از مدل waspas شهرستان ایوان با ضریب 343/0 بعد از شهرستان ایلام رتبه دوم، شهرستان آبدانان با ضریب 327/0 رتبه سوم توسعه را کسب کرده‌اند و شهرستان‌های سیروان، بدره و ملکشاهی به ترتیب ازجمله شهرستان‌های با سطح توسعه‌یافتگی پایین می‌باشند.

مرز, توسعه‌یافتگی, استان مرزی ایلام, مدل WASPAS