محسن اسدیان - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مسعود سبزی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران
مصطفی حقانی مبارکه - گروه مواد و متالورژی، واحد مجلسی، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
منصور صادقی نسب - گروه مواد و متالورژی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

در این مقاله، تأثیر کسر حجمی مارتنزیت بر روی رفتار کارسختی فولادهای دوفازی مورد استفاده در صنعت نفت بررسی شد. در این پژوهش به منظور تولید فولادهای دوفازی فریت- مارتنزیت بلوکی با درصد حجمی مختلف مارتنزیت، ابتدا نمونه های فولادی تحت عملیات همگن سازی و سپس چرخه حرارتی آبدهی مرحله ای قرار گرفتند. سپس برای بررسی رفتار کارسختی این دو فولاد با ریزساختارهای مختلف، از تست کشش تک محوره در دمای محیط استفاده شد. منحنی تنش حقیقی- کرنش حقیقی با تقریب بسیار خوبی با رابطه هولمن فرموله شد؛ که در آن K و n به ترتیب ضریب استحکام و نمای کارسختی است. بررسی نتایج نشان داد که تغییرات مقادیر ln ϭ برحسب ln ε برای فولادهای دوفازی حاوی 33، 42 و 60 درصد مارتنزیت، خطی است. این موضوع حاکی از آن است که کارسختی در فولادهای مذکور از یک مکانیزم تبعیت می کند؛ این در حالی است که تغییرات مقادیر ln ϭ برحسب lnε برای فولادهای دوفازی حاوی 75 و 86 درصد مارتنزیت غیرخطی است، و داده های مذکور برای هریک از این دوفولاد نام برده توسط دو خط مجزا فرموله شده است. نتایج اینتحقیق نشان داد که با افزایش درصد حجمی مارتنزیت از 33 به 42 درصد مقادیر نمای کارسختی و کرنش یکنواخت افزایش یافته، و با افزایش مقدار مارتنزیت از 42 به 60 درصد مقادیر مذکور کاهش یافته است.

کارسختی، فولاد فریتی - مارتنزیتی، رابطه هولمن، فولاد کربن متوسط، صنایع نفت و پتروشیمی