علی صباغیان - عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

هدف: هدف این مقاله بررسی این موضوع است که اتحادیه اروپا از طریق سیاست همسایگی مبتنی بر قدرت هنجاری  چرا و چگونه اقدام به انتقال هنجارها و ارزش‌های اروپایی به کشورهای اسلامی جنوب و شرق مدیترانه و اروپایی کردن آنها می‌کند و این اقدامات چه پیامدهایی در پی دارد؟ روش: چارچوب تحلیلی برای بررسی موضوع مقاله نظریه قدرت هنجاری و روش تحقیق مورد استفاده روش توصیفی- تحلیلی است. همچنین شیوه گردآوری داده ها شیوه کتابخانه های است که در این چارچوب منابع مختلف شامل کتاب، مقاله ها، اسناد، اظهار نظر های مقامات مربوطه و ... بررسی شده و داده های مربوطه جمع آوری گردیده است. یافته­ها: اتحادیه اروپا درراستای تضمین امنیت و ثبات برای خود و پیشگیری از ظهور خطوط جداکننده جدید بین اروپای گسترش‌یافته و کشورهای همسایه و تقویت روابط با کشورهایی غیرعضو که ازاهمیت راهبردی برای بازآرایی ژئوپلیتیکی و اقتصادی اتحادیه اروپا به عنوان یک بازیگر جهانی برخوردارند، در چارچوب قدرت هنجاری و سیاست همسایگی از طریق مشروط‌سازی روابط دوجانبه یا از طریق ابتکارات منطقه‌ای خود با کشورهای جنوب و شرق مدیترانه آنها را وادار به حرکت در مسیر ارزش‌ها و هنجاری‌های مورد نظر خود در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی که جوهر فرایند اروپایی‌سازی است، نتیجه­گیری: اروپایی کردن کشورهای اسلامی جنوب و شرق مدیترانه از طریق سیاست همسایگی اتحادیه اروپا تبعاتی همچون کم‌رنگ کردن اسلام سیاسی در منطقه، استحاله ارزش‌های اسلامی، عادی‌سازی روابط منطقه با رژیم صهیونیستی، تحت‌الشعاع قرار دادن مسئله فلسطین به عنوان محوری‌ترین مسئله جهان اسلام، ایجاد اختلاف و تفرقه بین کشورهای اسلامی، خدشه‌دار کردن همکاری‌های اقتصادی بین کشورهای اسلامی از طریق ادغام کشورهای منطقه در بازار واحد اروپا در پی دارد.

اتحادیه اروپا, اروپایی‌سازی, سیاست همسایگی, قدرت هنجاری, همسایگان جنوب مدیترانه, منطقه منا