مرتضی همتی - پژوهشگر دکتری معماری منظر، دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
آذرنوش امیری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران

شهر کامو و چوگان با حفظ ویژگی‌های روستایی پیشین خود یکی از سکونتگاه‌های تاریخی مهم در مرکز فلات ایران است. یکی از شاخص‌ترین وجوه فرهنگی این شهر، کشاورزی آن است که از معیشت غالب روستاییان منتج شده ‌است. کارکرد هویتی معیشت کشاورزی که بر لایه‌های متفاوتی از زندگی اجتماعی و فردی روستاییان اثر گذاشته‌ است منظری ویژه از روابط فرهنگی خلق کرده که تحت عنوان «منظر کشاورزی» قابل بررسی است. شناخت منظر کشاورزی کامو و چوگان از این جهت ضروری است که تصمیم‌های آینده برای حفظ و پایداری یا توسعۀ این منظر را سهولت و تدقیق می‌کند. با این وجود شناخت این منظر منوط به کشف «عناصر هویت‌بخش» یا نمادهای آن است که در طول سالیان متمادی توسط ساکنین آن در تعامل با طبیعت پیرامون به وجود آمده‌ است. بنابراین این پژوهش در پی پاسخ به «چیستی عناصر منظر کشاورزی کامو و چوگان» است و با روش مطالعۀ موردی و تحلیل محتوا به ارزیابی داده‌های موجود می‌پردازد. به همین منظور در این نوشتار ابتدا عنصر منظر و منظر کشاورزی تبیین می‌شود و پس از آن عناصر منظر کامو و چوگان در سه دسته «اراضی کشاورزی»، «محصولات کشاورزی» و «اجتماع کشاورزی» به تفصیل به بحث و معرفی گذارده می‌شود و در پایان براساس آن راهبردهایی به منظور حفظ و توسعة این عناصر معرفی و بیان می‌شوند.

کامو و چوگان, منظر روستایی, منظر کشاورزی, منظر مثمر, عناصر منظر