تحلیل «نقاشی به منزلۀ تصویر» براساس شرح دلوز از انواع تصویر و شروط ظهور آنها

بیان مسئله: دربارۀ چیستی انواع تصویر و شروط همبستۀ ظهورِ سنخ‌های مختلف آنها نزد دلوز است. هدف پژوهش: مقاله مشتمل بر دو مؤلفه یعنی روشن‌کردن انواع تصویر، شرایط ظهور آنها با تأکید بر زمان و نیز تعیین نوع تصویر یک اثر نقاشی با توجه به شرایط ظهور آن است. فرض مقاله این است که تعیین شرایط ظهور تصاویر به تشخیص نوع آن کمک می‌کند. برای روشن‌شدن سنخ تصویر، شرایط ظهور آن تصویر مطالعه می‌شود. برای سهولت رسیدن به اهداف تحقیق، یک اثر نقاشی از هنرمند معاصر ایران مورد واکاوی گرفته است. روش پژوهش: تحلیل محتوای کیفی است.نتیجه‌گیری: از نظر دلوز، دو سنخ تصویر یعنی تصویر-حرکت و تصویر-زمان وجود دارد. تصویر-حرکت مشتمل بر تصویر-ادارک، تصویر-عمل و تصویر-حال است. تصویر-زمان هم متشکل از تصویر-خاطره، تصویر-رؤیا و نیز تصویر-اندیشه و تصویر-بلور است. سنخ اول تصویر با محوریتِ حرکت، با کنترل، منعکس و جذب‌کردنِ اثرگذاری چیزها، وابسته به کنش خاصی است. در دورۀ مدرن تصویر-زمان مبتنی بر تکوین زمان ناب است. تصویر-زمان، سنخی از تصویر با ترکیبی از تصاویر برای نمونه مجازی و واقعی است. این تصویر با محوریت زمان بر بنیانِ روابط اصیل نیروها و تأثر آنها، بر مبنای فعلِ خودانگیخته و آزادنمودار از بطن ناامکان شکل گرفته است. همبسته با این فعل، یعنی بیرون‌کشیدنِ نمودار به منزلۀ امری اثرگذار و تعیّن‌بخش، تصویری با گسست از انواع بازنمایی ظهور می‌کند. براساس مسیر پژوهش، بررسی شرایط ظهور یک اثر نقاشی به منزله تصویر، مانند «بدون عنوان» وابستگی به رنگ-نیرو، رنگ-مکان و فضا، رنگ-نور و زمان را نشان می‌دهد. این شرایط حاکی از پیوندِ تصویر واقعی انسان‌های اطراف هنرمند و تصویر مجازی معراج برای تأکید بر وضعیت انسان معاصر است. تصویر نهایی به منزلۀ تصویر-زمان امکان اندیشیدن به معنای تازه‌ای از مفهوم انسان را فراهم می‌کند.

Keywords:

تصویر , نقاشی , رنگ , نور , زمان , نیرو , دلوز , بازنمایی