تعیین ضریب گیاهی و تبخیر- تعرق آویشن دنایی در شرایط استاندارد در کرج

  به‌‌منظور تعیین تبخیر-تعرق و ضریب گیاهی آویشن دنایی(Celak.Thymus daenensis) آزمایشی در سال‌ 1395 با استفاده از روش‌های لایسیمتری (روش مستقیم) و محاسباتی انجام شد. در روش مستقیم، ازلایسیمترهای زهکش‌دار با سازه‌های زیرزمینی واقع درایستگاه تحقیقات البرز کرج استفاده شد. هر کدام از لایسیمترها، به قطر 9/0 مترو ارتفاع 28/1 ‌متر بود که در آنها یک نشاء از آویشن دنایی کشت شد. در این مجموعه، دو لایسیمتراصلی انتخاب و آبیاری آنها در حد ظرفیت زراعی تنظیم شد. در دو طرف هر کدام از آنها، لایسیمترهای مشابه‌‌ای به‌عنوان حاشیه قرارداشت.در طول دوره آزمایش، آب ورودی و خروجی لایسیمترها و ویژگی‌های‌ آویشن شامل وزن خشک اندام هوایی، میزان تبخیر- تعرق و کارایی مصرف آب در آویشن اندازه گیری شد. به‌منظور برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن، از روش‌های محاسباتی بلانی‌کریدل فائو و روش استاندارد پنمن‌مانتیث فائو استفاده شد. ضریب گیاهی آویشن در طول دوره رشد، از نسبت تبخیر-تعرق آویشن به تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن( بر پایه روش پنمن‌مانتیث فائو) بدست آمد. طبق نتایج بدست آمده، مقدار تبخیر-تعرق تجمعی گیاه مرجع به روش‌های ‌بلانی‌کریدل‌ فائو وپنمن‌مانتیث ‌فائو به‌ترتیب 715 و 637 میلی‌متر بود. در لایسیمترها نیز مقدار تبخیر- تعرق آویشن دنایی تا ابتدای گلدهی برابر 100 میلی‌متر،تا ابتدای تولید بذر معادل 455 میلی‌متر و تا انتهای مرحله بذردهی برابر 622 میلی‌متر تعیین شد.ضریب گیاهی آویشن در مراحل چهارگانه ابتدایی(Initial)، توسعه(Development)، میانی (Mid-season) و انتهایی (Late-season)رشد به‌ترتیب 33/0، 65/0، 20/1 و 99/0 و کارایی مصرف آب 4/0 گرم‌برلیتر برآورد شد. با تعیین ضریب گیاهی و نیازآبی آویشن دنایی، ضمن کمک به طراحی سیستم‌های هوشمند و آبیاری مکانیزه، امکان برنامه‌ریزی و مدیریت آبیاری در طول دوره رشد گیاه نیز فراهم خواهد شد.

Keywords:

گیاهان دارویی , نیاز‌آبی , گیاه مرجع , بلینی‌کریدل , پنمن‌مانتیث , درجه‌ روز ‌رشد