ابراهیم امیری - استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران.
مجتبی رضایی - موسسه تحقیقات برنج کشور. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
فهیمه شیرشاهی - دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، اراک، ایران

این تحقیق به‌منظور بررسی و ارزیابی دقت مدل AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد دانه و بیوماس کل در شرایط مدیریت شوری و خشکی آبیاری در گیاه برنج در رشت طی سال­های زراعی 90- 89 به‌صورت کشت گلدانی در ستاد موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل 4 سطح شوری آب آبیاری به شرح: S1، آب معمولی با شوری کمتر از 1 دسی زیمنس بر متر، S2، S3، S4 به ترتیب شوری آب 2، 4، 6 دسی زیمنس بر متر و همچنین پنج روش آبیاری شامل I0: آبیاری غرقاب دائم، I1، I2، I3، I4 به ترتیب آبیاری در حالت اشباع (AWD)، آبیاری در ظرفیت زراعی (FC)، آبیاری در نقاط رطوبتی 100، 90 و 80 درصد ظرفیت زراعی بود. مدل AquaCrop برای برنج نسبت به تنش شوری و خشکی مورد ارزیابی قرارگرفته است. داده­های اندازه­گیری شده سال اول برای واسنجی و سال دوم برای صحت سنجی مورداستفاده قرار گرفت. با استفاده از ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، ریشه میانگین مربعات خطا نرمالایز شده (RMSEn)، درصد خطای نسبی و آزمون تی (T-test) مقایسه نتایج شبیه‌سازی‌شده با داده­های اندازه­گیری شده انجام شد. مدل AquaCrop بیوماس کل را به‌طور میانگین با ضریب همبستگی و جذر میانگین مربعات خطای نرمال شده به ترتیب 83/0 و 11% در تیمارهای شوری کمتر از آستانه تحمل شوری گیاه تا 6/0 و 38% در تیمارهای شوری بالاتر از آستانه و عملکرد دانه را به ترتیب در تیمارهای کمتر تا بیشتر از آستانه 85/0 و 9% تا 43/0 و 33% شبیه‌سازی کرد نتایج نشان می‌دهد که مدل در شوری­های کمتر از آستانه تحمل شوری گیاه عملکرد قابل‌قبول دارد.  

برنج, رشت, مدل AquaCrop, مدیریت شوری