علیرضا سیف زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
محمدرضا خالدیان - دانشیار و عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان و گروه پژوهشی مهندسی آب و محیطزیست پژوهشکده حوزه آبی دریای خزر، رشت
محسن زواره - دانشیار و عضو هیات علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
پریسا شاهین رخسار - عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.

آگاهی از نیاز آبی گیاهان و برآورد تبخیر-تعرق یکی از ملاحظات اساسی برای افزایش بهره­وری آب و مدیریت آن است. با توجه به اهمیت مسئله آب در بخش کشاورزی، اندازه‌گیری دقیق نیاز آبی انواع محصولات کشت‌شده ضروری است. اگرچه نیاز آبی اغلب محصولات توسط فائو گزارش‌شده است اما نیاز آبی بسیاری از گیاهان دارویی ازجمله گل‌گاوزبان که کشت آن­ها در کشور رو به افزایش است، موردبررسی قرار نگرفته است. یکی از روش­های تعیین آب موردنیاز گیاهان درصورتی‌که بتوان ورودی‌ها و خروجی‌های سیستم را اندازه­گیری کرد روش بیلان آب و استفاده از میکرولایسیمتر است. در این راستا پژوهشی باهدف اندازه‌گیری نیاز آبی گل‌گاوزبان اروپایی با استفاده از میکرولایسیمتر انجام‌گرفته است. گیاهان درون میکرولایسیمتر در خارج از محیط گلخانه و در شرایط طبیعی مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان کشت شدند. حجم آب ورودی و آب خارج‌شده از میکرولایسیمتر اندازه­گیری شدند. تبخیر-تعرق گیاه مرجع با استفاده از داده‌های ایستگاه هواشناسی مرکز تحقیقات کشاورزی رشت و نرم‌افزار کراپ‌وات که از روش پنمن‌مانتیث بهره می­گیرد، برآورد شد. در مرحله بعد، ضرایب گیاهی گل‌گاوزبان در طول دوره رشد گیاه از نسبت تبخیر-تعرق اندازه­گیری شده گل‌گاوزبان و تبخیر-تعرق مرجع محاسبه‌شده به‌دست آمد. نتایج نشان داد که نیاز آبی گل‌گاوزبان اروپایی در مراحل ابتدایی، میانی و انتهایی به­ترتیب 66/0، 35/1 و 23/1 میلی­متر در روز و ضرایب گیاهی آن به ترتیب 2075/0، 3403/0 و 29/0 می­باشد.

تبخیر-تعرق, گیاه دارویی, مدیریت آبیاری, میکرولایسیمتر