جلال جوادی مقدم - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
قاسم زارعی - دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

گرچه هزاران سال است که زیتون در نواحی مدیترانه­ای جهان کاشته می­شود ولی اطلاعات کمی در خصوص آب مصرفی، ضریب گیاهی و برنامه­ریزی آبیاری آن وجود دارد. با محدودیت منابع آبی موجود، ضرورت استفاده‌ی بهینه از آب در بخش کشاورزی امری ضروری است. بر این اساس تولید محصولات کشاورزی با حداقل مصرف آب از اهمیت بسیاری برخوردار است و به‌عنوان یک راهبرد مهم برای کشور ما تلقی می‌گردد. افزایش تقاضا برای زیتون چه به‌صورت تازه خوری، چه کنسروی و چه در صنایع روغن­کشی، موجب شده است تا مسئولان کشاورزی کشور و باغداران به‌سوی محصولی با کیفیت و کمیت بالاتر روی بیاورند؛ اما به نظر می­رسد رسیدن به این هدف بدون مدیریت صحیح آبیاری باغات رو به رشد زیتون امکان‌پذیر نمی‌باشد. زیتون درختی مقاوم است که حتی در شرایط محدودیت آب عملکرد مناسبی دارد. زیتون برای رفع کامل نیاز آبی به حدود 600 تا 800 میلی­متر بارندگی سالانه نیاز دارد. در این مقاله مروری بر تحقیقات کاربردی انجام‌شده در خصوص مدیریت آبیاری درختان زیتون نظیر تعیین نیاز آبی، ضریب گیاهی، برنامه­ریزی آبیاری و سامانه­های آبیاری مناسب آن پرداخته شده­است.

برنامه ریزی آبیاری, ضریب گیاهی, نیاز آبی, زیتون