ارزیابی ریزمقیاس‌نمایی دینامیکی برای مطالعه تغییرات اقلیمی در حوضه کرخه

افزایش گازهای گلخانه‎ای تغییراتی را در تعادل آب و هوای کره زمین به‏وجود آورده ‎است که تغییر آب و هوا نامیده می‎شود. افزایش گازهای گلخانه‎ای، می‎تواند علاوه ‌بر تأثیر بر روی پارامترهای آب و هوایی، سامانه‎های متأثر از این متغیرها، نظیر منابع آب، کشاورزی، محیط ‏زیست، بهداشت و اقتصاد را نیز دگرگون سازد. برای بررسی اثرات تغییر آب و هوا بر سامانه‎های مختلف در آینده، ابتدا باید متغیرهای آب و هوایی تحت تغییرات گازهای گلخانه‎ای (سناریوهای آب و هوایی) شبیه‎سازی شوند. روش‎های مختلفی برای این کار وجود دارد که معتبرترین آن‌ها استفاده از مدل‎های آب و هوایی است. مدل‎های آب و هوایی سیاره‌ای (AOGCM)، قادر به شبیه‎سازی در سطوح بزرگ چند صدکیلومتری هستند و نمی‎توانند فرایندهای منطقه‎ای و کوچک مقیاس آب و هوا را شبیه‎سازی کنند. از این‏رو، ضروری‏ است تا این تغییرات به‎طور دقیق‌تر و در مقیاس‎های کوچک‏تر بررسی شوند. برای رسیدن به این مهم، از روش‎های ریزمقیاس‎نمایی استفاده می‎شود که یکی از مهمترین آن‌ها روش‎های دینامیکی است که مبتنی بر بالا بردن قدرت تفکیک و تجزیه هر چه بیشتر مدل‏های آب و هوایی سیاره‎ای هستند. این روش همچنین، برای کشورهایی مثل ایران که داده‎های مشاهده‎ای و ایستگاهی کافی و بلند‏مدت (مورد نیاز روش‎های ساده‎تر مثل ریزمقیاس‎نمایی آماری) ندارد، می‎تواند مناسب باشد. در این مطالعه، به ارزیابی مدل ریزمقیاس‏نمایی‎ دینامیکی PRECIS، برای برآورد بارش و دما پرداخته شده است. نتایج ارزیابی مدل PRECIS نشان داد که به‎طور کلی، این مدل می‎تواند برآورد مناسبی از بارش و دما در منطقه داشته باشد (میانگین درصد خطا در مورد بارندگی حدود 4- درصد)، هر چند که در باره بارش‏های پاییزه و بهاره، به‏دلیل ماهیت محلی این بارش‏ها، مدل، چندان توانمند نبوده ‎است. از طرف دیگر، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از ارزیابی‌های نقطه‌ای و منطقه‌ای به‌نظر می‌رسد که ارزیابی نقطه‌ای نمی‌تواند معیار مناسبی برای سطح یک منطقه باشد و بهتر است برای ارزیابی مدل‌های اقلیمی و بررسی تغییرت اقلیمی یک حوضه به‌صورت منطقه‌ای عمل شود.

Keywords:

تغییر آب و هوا , سد کرخه , گازهای گلخانه‎ای , مدل AOGCM , مدل PRECIS