حسن مقیم - دانشجو کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
مسعود نجابت - استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحﻘیﻘات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

حوزه­ آبخیز سد پارسیان در استان فارس، با توجه به شرایط زمین­‌شناسی و اقلیمی خود، از دیدگاه خطر وقوع زمین­‌لغزش از پتانسیل بالایی برخوردار است. وقوع زمین‌­لغزش در این حوضه، معمولأ با خسارت­‌های زیادی همراه بوده، علاوه ‌براین، رسوب‌زایی قابل ملاحظه‌ای را باعث می‌شود. از این‌رو، به‌منظور مدیریت و مهار بهینه این پدیده، دو مدل پهنه‌­بندی خطر زمین­‌لغزش در این حوضه توان‌سنجی شد. نخست، نقشه‌های پراکنش زمین‌­لغزش­‌ها، شیب، زمین­‌شناسی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، جاده‌­ها، آبراهه‌­ها، گسل‌­ها، هم‌­باران و هم­‌ارتفاع تهیه شد و سپس با استفاده از دو مدل نیلسون اصلاح شده و اثر نسبی، پهنه‌­بندی خطر زمین­‌لغزش انجام شد. به‌منظور مقایسه دو مدل و تعیین مدل کارآمدتر و مناسب‌­تر برای حوضه، از دو تحلیل آماری جمع مطلوبیت و ضریب همبستگی استفاده شد. با توجه به نتایج پژوهش، مدل اثر نسبی با جمع مطلوبیت 0.001 و ضریب همبستگی 0.941 از مقبولیت و تناسب بالاتری برای پهنه­‌بندی خطر زمین­‌لغزش در حوزه­ آبخیز سد پارسیان برخوردار است.

تحلیل آماری, حرکت توده‌ای, رسوب زایی, مدل‌های تجربی, GIS