تحلیل آسیب‌پذیری بافت‌های قدیمی شهر کاشان در برابر زلزله

تحلیل میزان و چگونگی آسیب‏پذیری بافت‏های قدیم شهری به برنامه‏ریزان و مدیران شهری در تصمیم‏گیری‏های مناسب و انتخاب راه‏حل‏های کنترل و مقابله با مخاطرات احتمالی کمک مؤثری می‏کند. هدف از این پژوهش بررسی آسیب‏پذیری بافت قدیم شهر کاشان در برابر زلزله و چگونگی توزیع شاخص‏های آن است. شاخص‏های به‏کارگرفته‏شده در تحلیل مشتمل است بر: مساحت ‏‏‏قطعات زمین؛ نوع کاربری زمین؛ عرض معابر؛ نوع مصالح؛ تعداد طبقات؛ قدمت ابنیه؛ کیفیت ابنیه؛ دسترسی به فضای باز؛ فاصله از گسل؛ و مدیریت بحران. ماهیت پژوهش کاربردی و روش آن اکتشافی- تحلیلی است. جمع‏آوری داده‏ها و اطلاعات در مرحلة اول به‏صورت اسنادی و بررسی متون مختلف است و از روش میدانی به‏ویژه مشاهده بهره گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل Fuzzy AHP، سیستم اطلاعات مکانی، و نرم‏افزار Expert choice استفاده شده است. یافته‏‏های پژوهش حاکی از آن است که از لحاظ آسیب‏پذیری 11درصد مساحت بافت شهر در طیف خیلی کم، 7درصد در طیف کم، 15درصد در طیف متوسط، 22درصد در طیف بالا، و 45درصد در طیف خیلی بالا قرار دارد. تمرکز فضایی آسیب‏پذیری در بخش مرکزی بافت قدیم به‏سبب مصالح کم‏دوام، کیفیت نامطلوب ساخت، و قدمت زیاد ابنیه است. کمترین آسیب‏پذیری مربوط به جدارة اصلی بافت به‏‏ویژه در بخش جنوب شرقی است. درمجموع، می‏توان نتیجه گرفت در بُعد ارتقای کیفیت به‏کارگیری اصل خطرپذیری مدیریت بحران و در بُعد قدمت توسعة اقدامات بازآفرینی در ابعاد زیستی‏– کالبدی،ساخت اجتماعی بارویکرد ترکیبی، و مدیریت بحران می‏توان باعث کاهش آسیب‏پذیری بافت‏های قدیمی شد.

Keywords:

آسیب ‏پذیری , بافت قدیمی , زلزله , شهر کاشان , مدیریت بحران