نجمه نیسانی سامانی - دانشیار سنجشازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
امیر طاحونی - دانشجوی دکتری سنجشازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران

بهبود کسب‌وکار در مناطق شهری شامل کارآفرینی، ارتقای کسب‌وکارهای خرد و کلان و بازاریابی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی کاربردها و نقش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) در بهبود و توسعة کسب‌وکار شهری است. در گام اول، کاربردهای GIS در بهبود این کسب‌وکارها به روش کتابخانه‌ای بررسی شده است. در گام دوم، مناسب‌ترین مکان‌ها برای تأسیس رستوران در شهر بابلسر استان مازندران، به روش تلفیقی بهترین-بدترین و ابزارهای تجزیه و تحلیل GIS، به‌عنوان یکی از کاربردهای GIS در کسب‌وکار انتخاب شد. در این گام، ابتدا با استفاده از روش بهترین-بدترین، وزن معیارها محاسبه و سپس به‌کمک مدل ترکیب خطی وزن‌دار (WLC) مبتنی بر GIS، نقشة اولویت‌بندی نهایی گزینه‌های رستوران‌ها تولید شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد به‌کمک GIS می‌توان رفتار مشتریان، رقبا و بازار را به‌صورت مکانی مدل‌سازی کرد و به پرسش‌های متعددی از جمله تحلیل مشتری و بازار، پیش‌بینی وضعیت بازار، سیاست‌های تبلیغات، انتخاب و بهینه‌سازی مکان، مدیریت مناطق فروش، سرمایه‌گذاری و سیستم بازاریابی پاسخ داد. با توجه به این قابلیت‌ها و تجزیه و تحلیل‌های مکانی می‌توان از این سیستم برای بهبود و توسعة کسب‌وکار در فضای شهری استفاده کرد. تعداد کل گزینه‌های پیشنهادی برای تأسیس رستوران در شهر بابلسر 5375 بوده که براساس نتایج مدل مبتنی بر GIS، از این مقدار به ترتیب 2426، 2234 و 715 گزینه در طبقات مناسب، متوسط و نامناسب طبقه‌بندی شده‌اند. همچنین نتایج نشان می‌دهد موقعیت مکانی 53، 40 و 7 درصد از رستوران‌های شهر بابلسر به‌ترتیب در کلاس‌های مناسب، متوسط و نامناسب قرار دارند.

انرژی خورشیدی, تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره, تحلیل حساسیت, سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS), Fuzzy AHP, MCDM