حسن اسماعیلزاده - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهیدبهشتی تهران
زهره فنی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهیدبهشتی تهران
سیده فاطمه عبدلی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهیدبهشتی تهران

توسعة پایدار از مهم‌ترین دغدغة پژوهشگران در دهه‌های اخیر است؛ زیرا تمامی ابعاد و جنبه‌های زندگی بشر را دربرمی‌گیرد. براین‌اساس، اصطلاح توسعه، معطوف به ارتقای سطح و کیفیت زندگی افراد و بهبود رفاه عمومی جامعه و پایداری آن است و به استمرار این فرایند در طول نسل‌های بشر اشاره دارد. در این زمینه، شهر هوشمند نه واقعیت بلکه نوعی راهبرد محسوب می‌شود که در جهت چشم‌انداز توسعة آینده به آن توجه شده است. این شهر به چگونگی شکل‌دهی شهر توسط شهروندان و اینکه چگونه می‌توان به امر توسعة پایدار شهری کمک کرد و به آن سرعت بخشید، اشاره دارد. تراکم بالای زندگی و وابستگی به منابع مشترک، شهرها را در موقعیتی قرار می‌دهند که به مکان‌هایی برای توسعة پایدار تبدیل می‌شوند؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی نقش شهر هوشمند (محیط هوشمند، پویایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، حکمرانی هوشمند، زندگی هوشمند و مردم هوشمند) در تحقق توسعة پایدار شهری برای منطقة 6 کلان‌شهر تهران با بهره‌مندی از 14 محله است. پژوهش حاضر پیمایشی است و داده‌های آن به‌کمک پرسشنامه که اعتبار صوری دارد جمع‌آوری شد. برای دستیابی به میزان پایایی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد هوشمندی و پایداری شهری رابطة هم‌بستگی مستقیمی دارند. همچنین براساس نتایج تحلیل رگرسیونی، سه عامل تحرک هوشمند، مردم هوشمند و زندگی هوشمند از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر پایداری به‌شمار می‌آیند. زندگی هوشمند تأثیرگذارترین و مهم‌ترین عامل تبیین پایداری است و پس از آن به‌ترتیب تحرک هوشمند و مردم هوشمند قرار دارند.

ارتباطات و اطلاعات, توسعة پایدار شهری, پایداری, شهر هوشمند, منطقة 6 تهران