محمدتقی شیخی - عضو هیئتعلمی علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا
صمد احسانی کلخوران - دانشجوی دکتری جامعهشناسی سیاسی

در پژوهش ترکیبی حاضر، ابتدا ماهیت مسئلۀ زیست غیررسمی مدنظر قرار گرفته و سپس به‌کمک رویکردی بدیل، چارچوب نظری جامعی برای فهم ماهیت زیست غیررسمی در دورۀ کنونی ارائه شده است؛ از این‌رو در ابتدا طرح نظری مسئله صورت گرفت. سپس با اتکا به مطالعۀ میدانی - که در این پژوهش پس از بررسی موارد مختلف منطقۀ اوزون‌تپه واقع در شهر بومهن به‌عنوان نمونۀ مورد بررسی انتخاب شد - و آزمون‌های آماری هم‌بستگی پیرسون و رگرسیون بر داده‌های جمع‌آوری‌شده از میدان، ابعاد چارچوب نظری غنی‌تر و در عین حال تعدیل و اصلاح شد. با تمرکز بر دو مفهوم امنیت تصرف و کیفیت زندگی نیز ابعاد سکونت غیررسمی در این نمونه بررسی شد. به‌نظر می‌رسد با تمرکز بر دو مفهوم مورد نظر که از اساسی‌ترین مسائل سکونت‌گاه‌های غیررسمی هستند، می‌توان وجوه مسئله را دقیق‌تر بررسی کرد. درنهایت با تکیه بر یافته‌های حاصل از مطالعۀ میدانی و تحلیل نظری می‌توان گفت میان تأمین حق سکونت و همۀ ابعاد کیفیت زندگی رابطۀ معناداری مشاهده می‌شود. همچنین تأمین حق سکونت تنها در بعد ادراکی تأثیر چشم‌گیری بر وضعیت این قشر دارد.

امنیت تصرف, اوزون‌تپه, جغرافیای انسانی, زیست غیررسمی, کیفیت زندگی