نعیمه یوسفی شهیر - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران.
معصومه آزموده - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
شهرام واحدی - استاد روانشناسی تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
شعله لیورجانی - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران

هدف پژوهش حاضر اثربخشی بازی­درمانی والد - کودک بر پرخاشگری، اضطراب و ترس اجتماعی کودکان دارای اختلال نافرمانی مقابله­ای بود. طرح پژوهش آزمایشی از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش را تمام دانش‌آموزان دختر با اختلال نافرمانی مقابله­ای تشکیل دادند که در سال تحصیلی 1398-1399 در مدارس مقطع ابتدایی شهر تبریز مشغول به تحصیل بودند. تمام دانش­آموزان مشغول به تحصیل به­صورت نمونه‌گیری خوشه­ای تصادفی دومرحله­ای انتخاب شده و مقیاس درجه‌بندی اختلال نافرمانی مقابله­ای توسط معلمان این مدارس روی تمامی دانش­آموزان اجرا شد. پس از نمره­گذاری پرسش­نامه­ها و غربال­گری، تعداد 40 دانش­آموز انتخاب شدند و به­صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه 20 نفری قرار گرفتند. برای جمع­آوری داده­ها از پرسش­نامه­های پرخاشگری شهیم، اضطراب اسپنس و همکاران و ترس اجتماعی ماسیا و همکاران استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با روش آماری تحلیل کواریانس انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بازی‌درمانی والد - کودک بر پرخاشگری، اضطراب و ترس اجتماعی دانش­آموزان تأثیر دارد و باعث کاهش پرخاشگری، اضطراب و ترس اجتماعی در آن­ها می­شود. بنابراین توجه به بازی‌درمانی والد - کودک نقش مهمی در بهبود مشکلات روان­شناختی کودکان دارد.

پرخاشگری, اضطراب, ترس اجتماعی, بازی‌درمانی والد - کودک