مطالعات ژئوتکنیکی جهت شناسایی نقاط ضعف پی‌سنگ صحن مسجد امام اصفهان با استفاده از روش رادار نفوذی به زمین

روش ژئوفیزیکی رادار نفوذی به زمین (GPR) از طریق ارسال امواج الکترومغناطیسی با فرکانس زیاد (عموماً در محدوده یک مگاهرتز تا بیش از یک گیگاهرتز) به درون زمین و ثبت امواج بازتابی عبوری از محیط­های دی­الکتریک کم­اتلاف، تصاویر زیرسطحی با تفکیک­پذیری بسیار بالا ارائه می­کند. در پژوهش حاضر از این روش غیرمخرب به عنوان یک روش تصویربرداری مناسب، با هدف تعیین محل، میزان گسترش عرضی و عمقی پی سنگ­های احتمالاً نواری دیوارها و ستون­ها و شناسایی نقاط ضعف آنها در محدوده­های صحن اصلی (ایوان جنوبی) و سه ایوان دیگر (شرقی، غربی و شمالی) مسجد امام اصفهان استفاده شده است. برای این منظور با استفاده از یک سیستم GPR مجهز به آنتن­های پوشش­دار با فرکانس مرکزی 250 مگاهرتز، تعداد 38 پروفیل بر روی شبکه­های متعامد، طراحی و برداشت گردید. تفسیر نگاشت­های راداری نشان داد که بیشترین حجم پی­سنگ­های به کار گرفته شده در صحن اصلی مسجد، از نوع نواری، دارای عرض کمتر از یک متر و واقع در عمق نیم متری و زیرسازی دیوارهای شرقی صحن اصلی، دارای پی­های سنگی پهن به عرض 5/5 متر و از عمق 30 سانتی­متری تا عمق حدود 2/1 متری می­باشند. نشست­های متعدد مشاهده شده در ایوان­های شرقی و غربی نیز به­ندرت از 20 سانتی­متر تجاوز می­کنند. نتایج این تحقیق به منظور تهیه طرح بازسازی، مرمت و نگهداری این بنای بسیار ارزشمند فرهنگی، تاریخی و باستانی توسط سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی امر مربوطه، مورد استفاده قرار می­گیرد.  

Keywords:

رادار نفوذی به زمین (GPR) , مسجد امام اصفهان , روش غیرمخرب , پروفیل GPR , پی‌های نواری