مهدی خداپرست - گروه مهندسی عمران، دانشگاه قم
حسین حاجی - گروه مهندسی عمران، دانشگاه قم

در سال­های اخیر به علت حجم گسترده آلودگی­های نفتی و ورود آنها به داخل خاک در اطراف پالایشگاه­ها و محل عبور لوله­های انتقال، مطالعات وسیعی در مورد اثرات آلودگی­های نفتی بر روی خواص خاک انجام شده است. در این مطالعه به منظور بررسی تأثیر آلودگی نفت گاز بر مقاومت برشی خاک، ابتدا خاک درشت­دانه شنی آلوده شده توسط نفت گاز به میزان0 ،3 ،6 ، 9 و 12 درصد تهیه شده و سپس با استفاده از دستگاه برش مستقیم با ابعاد جعبه 10x10 سانتی­متر مورد آزمایش قرار می­گیرد. جهت بررسی اثر تراکم و تنش قائم بر پارامترهای مقاومت برشی، آزمایش­ها در دو وزن مخصوص خشک و در دو سطح تنش قائم پایین و بالا بر روی نمونه­ها انجام گرفته است. در این تحقیق سعی شده علاوه بر بررسی تأثیر آلودگی بر رفتار برشی خاک درشت­دانه، تأثیر تغییر ابعاد جعبه آزمایش برش مستقیم بر پارامترهای مقاومت برشی خاک نیز مطالعه گردد. نتایج آزمایش­های برش مستقیم نشان می­دهد که همواره با افزایش درصد آلودگی، زاویه اصطکاک داخلی خاک کاهش می­یابد. لیکن از نظر چسبندگی، در نمونه­های آزمایش شده با جعبه کوچک با افزایش درصد آلودگی چسبندگی کاهش و در آزمایش­های با جعبه بزرگ با افزایش درصد آلودگی، میزان چسبندگی خاک افزایش یافته است. همچنین با مقایسه نتایج می­توان گفت که تأثیر ابعاد جعبه برش بر پارامترهای مقاومت برشی تا حد زیادی بستگی به میزان درصد آلودگی خاک، وزن مخصوص خشک و مقدار تنش­های قائم دارد.

آزمایش برش مستقیم, نفت گاز, خاک درشت‌دانه, پارامترهای مقاومت برشی, ابعاد جعبه برش