مجید صوفی - استادیار آبخیزداری و معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ا
امیرحسین چرخابی - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

برای بسط استراتژیهای مناسب به منظور جلوگیری از ایجاد فرسایش آبکندی (Gully Erosion) ، درک علل ایجاد آبکند ضروریست . گرچه مطالعات زیادی در باره علل ایجاد آبکند انجام شده است اما هنوز بعنوان یکی از موضوعات بحث انگیز در بین محققین این فن مطرح است (7 و 11 )مجموعه تحقیقات انجام شده منجر به ارائه سه نظریه کلی در باره علل ایجاد آبکند گردیده که عبارتند از : تخریب اکوسیستمهای طبیعی توسط انسان (Human Impact) (2، 3،5، 6،12،13) تغییرات اقلیمی (Climate Changes) و (4،8،9) و تغییرات تصادفی درونی سیستم (10) (Random) که در این تحقیق به منظور تعیین علل ایجاد آبکند در لامرد به تعیین اثرات تأثیر بهره برداری انسان(Human lmpact)و تغییرات اقلیم (Climate Change) پرداخته شد . در 40 کیلومتری شمال خلیج فارس حوزه های آبخیز لامرد و علامرودشت بصورت دشتهای کشیده در بین دو رشته طاقدیس قرار گرفته اند که حوزه آبخیز لامرد دارای جهت شمال غربی – جنوب شرقی و حوزه آبخیز علامرودشت دارای جهت جنوب شرقی – شمال غربی است . این دو حوزه آبخیز با مساحتی معادل 854910 هکتار در محدوده طول جغرافیاییَ 30ْ تا 52َ 45ْ شرقی و عرض جغرافیایی 53َ 15ْ 27 تاَ 55ْ 27 شمالی واقع شده اند . حوزه آبخیز علامرودشت در شمال لامرد قرار دارد که از شمال به خنج، از شرق به لارستان از غرب به فیروز آباد و حوزه آبخیز لامرد از شمال به حوزه آبخیز علامرودشت و از جنوب به استانهای بوشهر و هرمزگان محدود می گردند . میانگین بارندگی سالیانه در ایستگاه لامرد معادل 268/2 میلی متر ( دوره آماری 20 ساله ) گزارش شده است (1) که تعداد دوره های خشک با بارندگی سالیانه کمتر از میانگین دوره بیشتر بوده است . رگبارها غالباً کوتاه مدت و نامتقارن هستند بطوریکه عمده بارندگی در ابتدای شروع باران نازل می شود . بخش عمده بارندگیهای سالیانه در ماه های آذر تا فروردین ماه نازل می شود بطوریکه 70 درصد از کل بارندگی سالیانه در ماههای دی و بهمن وقوع می یابد .