سید مرتضی ضیا بخش - PhD Student of Educational Psychology, Department of Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
مسعود شریفی - Assistant professor, Department of Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
جلیل فتح آبادی - Associate Professor, Department of Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
وحید نجاتی - Associate Professor, Department of Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

اختلال نقص توجه و بیش فعالی، به‌عنوان شایع‌ترین اختلال دوران کودکی شناخته شده است از سوی دیگر نوروفیدبک به عنوان یک روش درمانی غیرتهاجمی بخوبی مورد استقبال قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر فراتحلیل پژوهش‌های انجام شده در مورد تأثیر نوروفیدبک در کاهش اختلال نقص توجه با تأکید بر پژوهش‌های ایرانی بود. با استفاده از پایگاه­‌های اطلاعاتی داخلی (نورمگز، مگیران، سیویلیکا و SID) به یافتن و جمع‌­آوری تمام گزارش‌­های پژوهشی اقدام شد. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل ۱۰ مطالعه انجام شده از ۱۳۹۵ تا ۶ ماهه اول ۱۳۹۸ در سراسر ایران بود که ۱۱۱۸ نفر آزمونی را در بر می‌گرفت. داده‌های حاصل از این ۳۱ مطالعه با روش اندازه اثر تفاوت میانگین استاندارد شده یا d  کوهن (۱۹۸۸؛ هومن، ۱۳۸۷) برای مدل اثرهای ثابت مورد فرا تحلیل قرار گرفتند. تمام عملیات آماری با استفاده از ویرایش دوم نرم‌افزار جامع فراتحلیل CMA انجام شد. یافته‌ها نشان دادند که میانگین اندازه اثر کلی مطالعات مورد بررسی برای مدل اثرات ثابت برابر ۰/۵۷۴ و برای اثرات تصادفی برابر ۱/۲۱۴ هست که هر دو در سطح ۰/۰۰۱=P معنادار هستند. درمان­‌های غیر دارویی در جلسه­‌های متعدد و در سنین پایین می‌تواند نشانه‌­های اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی افراد را بهبود ببخشید و کاهش دهد.  

Neurofeedback, Attention deficiency disorder, Meta-analysis, نوروفیدبک, اختلال نقص توجه, فرا تحلیل