نیازسنجی مراقبت معنوی در خدمات سلامت از دیدگاه صاحبنظران

مقدمه: به رغم انجام مطالعاتی در زمینه های مرتبط با سلامت معنوی، نیازسنجی مراقبتهای معنوی، در خدمات سلامت و کاربرد این مراقبتها نیاز به مطالعات بیشتری دارد. مطالعه حاضر با اهداف " تعیین بیماریها و اولویتهایی که مراقبت معنوی در بهبود آن کاربرد دارد"، "تعیین سطوحی از پیشگیری مورد نیاز در ارائه مراقبت معنوی" و "تعیین مراقبتهای معنوی و حیطه های آن" به بررسی نیازهای موجود در زمینه های مراقبت های معنوی از دیدگاه صاحبنظران پرداخت. مواد و روش کار: این مطالعه از نوع کیفی بوده، پس از بررسی متون پیش‌نویس سوالات پرسشنامه آماده شده و از طریق مصاحبه عمیق با متخصصان مختلف و کارشناس روحانی نهایی شدند. سپس با استفاده از نظرات 10 متخصص با سابقه‌ی فعالیت علمی و دانشگاهی هم راستا، به صورت مطالعه دلفی طی دو مرتبه مورد بررسی و تکمیل قرار گرفت. در مرتبه اول پرسشنامه‌ی مدون ارسال شد و در مرتبه دوم پرسشنامه همراه با نتایج نظرات صاحبنظران که در مرتبه اول جمع آوری شده بود، ارسال شده و نظرات نهایی جمع آوری شد. یافته ها: طبق نظرات صاحبنظران، نیاز به مراقبت معنوی در طیف سلامت به ترتیب اولویت شامل بیماریهای مزمن، بیماریهای حاد با تاکید بر دوره‌ی نقاهت آن، ناخوشی های جزئی و شرایط سالم و به ظاهر سالم است. همچنین بر اساس انواع بیماریها 4 اولویت به ترتیب بیماریهای مزمن نظیر دیابت، بیماریهای ناتوان کننده نظیر MS، بیمار در حال احتضار و خانواده وی و بیماریهای صعب العلاج نظیر سرطان هستند. شایان ذکر است شرایطی مانند اعتیاد، ایدز، بیماریهای جنسی، اختلالات روانی، مشکلات ناباروری، بارداری پس از چهار اولویت اول قرار گرفتند و نسبت به هم دارای اولویت خاصی نبودند. همچنین مراقبتهای معنوی در چهار حیطه ارتباطی، فهمی، سازگاری و عملکردی قابل ارائه است. نتیجه گیری: شرایط مرتبط به بیماریهای مزمن و ناتوان کننده، صعب العلاج و انتهای زندگی هم برای بیماران و هم خانواده آنان، نیاز به مراقبت های معنوی دارد که پرداختن به آنها در سطوح مختلف پیشگیری اولویت دارد. مراقبت های معنوی برای فرد (مراجع) نقش تکمیلی داشته و مکمل درمانهای رایج پزشکی است که با توجه به شرایط، نیاز و فرهنگ فرد ارائه می شود. در ارائه خدمات مراقبتهای معنوی، اصول اخلاق پزشکی مانند هر مراقبت دیگری باید لحاظ شود که شامل حق انتخاب بیمار نیز هست.  

Keywords:

Spiritual care , Health services , Prevention levels , Need assessment , مراقبت معنوی , خدمات سلامت , سطوح پیشگیری , نیازسنجی