محمد ترکاشوند مرادآبادی - Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
محمد عباسی - Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran

مقدمه: گذار ساختار سنی باعث افزایش جمعیت سالمندان و گذار اپیدمیولوژیک باعث تغییر و تجمع بیماری‌ها و مرگ‌ها در سنین سالمندی می‌شود. در پژوهش حاضر قصد بر مشخص نمودن وضعیت علل مرگ و تغییرات آن در جمعیت سالمند [بالای 60 سال] ایران در دوره زمانی 1390 تا 1396 است. مواد و روش کار: روش تحقیق تحلیل ثانویه داده‌های جمعیت سرشماری و داده‌های مرگ ثبت شده در سازمان ثبت احوال است. داده‌های مرگ بر اساس طبقه‌بندی استاندارد بین‌المللی [ICD10] استخراج شده و به تفکیک جنسیت و در گروه‌های سنی در جمعیت سالمندان تحلیل شده است. با استفاده از میزان سال‌های عمر از دست رفته [YLL]، مرگ‌آوری هر بیماری مشخص شده و امکان مقایسه آن در طی زمان، جنسیت و سن به صورت استاندارد فراهم آمده است. یافته ها: طی سال‌های 1390 تا 1396 بیش از 65 درصد کل فوت‌های کشور در سنین سالمندی رخ داده است. حدود نیمی از فوت سالمندان مربوط به بیماری‌های قلبی و عروقی بوده و سرطان‌ها و تومورها  و بیماری‌های دستگاه تنفسی با حدود 10 درصد در رده‌های بعدی قرار دارند. در سال 1395 سال‌های عمر از دست رفته برای مردان و زنان سالمند به ترتیب به مقدار 118027 و 1174054 نفر سال محاسبه شده است. بحث و نتیجه گیری: افزایش سن مرگ و رخ دادن حجم بالایی از فوت‌ها در سنین سالمندی نشان از طی شدن گذار اپیدمیولوژیک، و همراه با شیوع بیماری‌های مزمن و پدیدآمدن مرگ‌هایی با زمینه‌های کاملا اجتماعی است. توجه به سیاست‌گذاری اجتماعی در جهت بهبود سطح سلامت به ویژه برای سالمندان در این دوره ضروری است.

older persons, deaths, Epidemiological transition, social policy, Iran, جمعیت سالمند, مرگ, گذار اپیدمیولوژیک, ایران