بررسی رابطه چاقی با فعالیت فیزیکی، رفتار تغذیه ای و تماشای تلویزیون در دانش آموزان 14 - 12 ساله شهر یزد

مقدمه: چاقی شایع ترین بیماری تغذیه ای در میان کودکان و نوجوانان ایرانی است. آگاهی از عوامل  خطر قابل تغییر چاقی در دوران کودکی و نوجوانی و کنترل آن ها از جمله مهم ترین مسائل بهداشت عمومی می باشد. مطالعه حاضر به منظور تعیین رابطه چاقی با  فعالیت فیزیکی، عادات غذایی و  تماشای تلویزیون در دانش آموزان  شهریزد انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه 334 دانش آموز 14-12 ساله با روش نمونه گیری خوشه ای مورد بررسی قرار گرفتند. BMI کمتر از صدک ۵  برای سن و جنس به عنوان لاغر ، BMI   بین صدک 5 تا 9/84 به عنوان نرمال ،  BMI بین صدک 85 تا 9/94 به عنوان اضافه وزن و BMI مساوی و بالاتر از صدک 95 به عنوان چاق تعریف شدند.  از پرسشنامه محقق ساخته  برای سنجش عادات غذایی  و مدت زمان صرف شده برای تماشای  و  انجام بازی  کامپیوتری  و از پرسشنامه Fels Paq For Children  برای اندازه گیری فعالیت فیزیکی دانش آموزان استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 11 و آزمون های  کای دو و رگرسیون لجستیک چندگانه تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: شیوع اضافه وزن و چاقی  به ترتیب 7/17% و 21% بود. شیوع چاقی در دانش آموزان پسر(006/0=p) و دانش آموزانی که مادرانشان تحصیلات بالاتری داشتند(02/0=p) به طور معناداری بیشتر بوده است.نتایج حاصل از مدل رگرسیون لجستیک نشان داد که مصرف یکبار و کمتر از یکبار میوه در هفته  به ترتیب شانس ابتلا به اضافه وزنی  و چاقی را 07/20 و 76/14 برابر افزایش می دهد. بین افزایش ساعات بازی کامپیوتری با چاقی رابطه معناداری مشاهده شد . بین مصرف فست فود ،نوشابه، کیک ، بیسکویت، چیپس ،پفک و تماشای تلویزیون  با چاقی و اضافه وزنی رابطه ای مشاهده نشد. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد درصد نسبتا بالایی از دانش آموزان به دلیل سبک زندگی بی تحرک و عادات غذایی نامناسب ، مبتلا به اضافه وزن و چاقی هستند. بنابراین تدارک آموزش های لازم در زمینه اصلاح رفتارهای بهداشتی و نیز طراحی مداخلات پیشگیری کننده در سنین کودکی و نوجوانی ضروری می باشد.    

Keywords:

obesity , physical activity , dietary behavior , television viewing , چاقی , فعالیت فیزیکی , رفتار تغذیه ای , تماشای تلویزیون , دانش آموزان.