یوسف حمه جانی - Department of Engineering, Mahabad Branch, Islamic Azad University, Mahabad, Iran
قادر بایزیدی - Department of Engineering, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran
جلیل سحابی - Department of Humanities, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran

برقراری سطح مناسبی از تعاملات جمعی در محیط­های زندگی، به‌عنوان یکی از مؤلفه­های مؤثر بر کیفیت زندگی، متأثر از ویژگی­های محیط انسان­ساخت می‌باشد. تعامل اجتماعی با یکدیگر و مشاهده فعالیت­های متنوع مردم، با بوجود­ آوردن زمینه­های اجتماعی شدن و اجتماع­پذیری به رشد فردی و اجتماعی انسان کمک می­کند‌ اما امروزه به‌دلیل ورود مظاهر نوگرایی به بسیاری از سکونتگاه­های انسانی و عدم وجود الگویی مدوّن برای نوسازی و بهسازی، شاهد تغییرات کالبدی در فضاهای باز و از بین رفتن بافت­های محلی و به‌تبع آن کاهش تعاملات اجتماعی هستیم. فقدان ارتباطات اجتماعی علاوه بر تأثیرات مخرب فردی، باعث مشکلات اجتماعی نظیر کاهش حس سرزندگی، افزایش جرم­خیزی، کاهش اعتماد اجتماعی، کاهش سرمایه اجتماعی و ... ‌‌می­شود. بنابراین هدف اصلی این پژوهش شناسایی و تدوین الگوهای کالبدی نظام استقرار و چگونگی تأثیر آن‌ها بر اجتماع­پذیری فضا در ساختارهای معماری هورامان­تخت می‌باشد‌ چراکه استفاده از آن‌ها در برنامه­های آتی نوسازی و بهسازی می­تواند تأثیرات مثبتی بر میزان تعاملات اجتماعی داشته باشد. بر ­این ­اساس‌ روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و نیز مشاهدات میدانی است. بخش نهایی این مقاله نشان می­دهد که چگونه نظام استقرار در محیط انسان­ساخت اثر معناداری بر ارتقای اجتماع­پذیری فضاهای کالبدی دارد و الگوهای این نظام گاه به‌ تنهایی و گاه در ترکیب با یکدیگر می­توانند در کمیت و کیفیت اجتماع­پذیری فضاهای عمومی در هورامان اثر­گذار باشند.       کلمات کلیدی:

Settlement System, Human Environment, Socialization, Social Interaction, Hawraman Takht., نظام استقرار, محیط انسان­ساخت, اجتماع­پذیری, تعاملات اجتماعی, هورامان­تخت.