مهدی پناهیان گیوی - Assistant Prof., Agriculture Department, Payam Nour University, Iran
سجاد کردی - Member of Young Researcher and Elite Club, Khorramabad Barnch, Islamic Azad UniMember of Young Researcher and Elite Club, Khorramabad Barnch, Iversity, Khorramabd, Iran
سید جلیل داور پناه - کارشناس ارشد ژنتیک و اصلاح نژاد، دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور ارزیابی اثر منبع کود نیتروژن بر عملکرد و کیفیت ریحان و محصول علوفه ذرت در کشت مخلوط (سری افزایشی)، آزمایشی در طی سال­های زراعی 93-1392 و 94-1393 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه لرستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کود نیتروژن در چهار سطح: عدم مصرف کود (شاهد)، کود نیتروژن، کود زیستی نیتروکسین و مصرف تلفیقی (50 درصد کود نیتروژن + نیتروکسین) و نسبت‌های کاشت شامل: کشت خالص ریحان (رقم مبارکه)، کشت خالص ذرت علوفه­ای (رقم سینگل کراس 704)، کشت مخلوط ذرت علوفه­ای+ 25 درصد ریحان، کشت مخلوط ذرت علوفه­ای+50 درصد ریحان، کشت مخلوط ذرت علوفه­ای+ 75 درصد ریحان و کشت مخلوط ذرت علوفه­ای+100 درصد ریحان بودند. نتایج نشان داد که بیشترین وزن خشک ریحان (9/3921 کیلوگرم در هکتار) مربوط به کشت خالص ریحان همراه با مصرف کود نیتروژن در برداشت دوم و در سال دوم آزمایش بود. بیشترین وزن خشک علوفه ذرت (19220 کیلوگرم در هکتار) نیز از کشت خالص ذرت بدست آمد. مصرف تلفیقی 50 درصد کود نیتروژن + نیتروکسین در کشت مخلوط باعث افزایش عملکرد زیستی و اسانس گیاه ریحان شد. بیشترین میزان نسبت برابری زمین (56/1) در هر دو سال زراعی مربوط به کشت مخلوط ذرت علوفه‌ای +100 درصد ریحان همراه با مصرف کود زیستی نیتروکسین بود. نتایج این آزمایش نشان داد که حذف نیمی از کود شیمیایی نیتروژن و جایگزین کردن آن با کود زیستی نیتروکسین، راهکار مناسبی برای کاهش مصرف کودهای شیمیایی در کشت مخلوط ریحان و ذرت علوفه‌ای و در راستای اهداف کشاورزی پایدار می‌باشد.

Biofertilizer, Forage maize, Interropping ratios, Land equivalent ratio and Sweet basil., نسبت‌های کشت مخلوط, ذرت, ریحان, کود زیستی و نسبت برابری زمین.