پروانه استخدامی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
مهدی برادران فیروزآبادی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
حسن مکاریان - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
عباس نصیری دهسرخی - دانشجوی دکترای اگرواکولوژی، گروه زراعت، دانشگاه زابل، زابل، ایران
حسن قربانی قوژدی - مجتمع آموزش عالی گناباد

به­منظور بررسی تأثیر عصاره مرزنجوش بر سویا (Glycine max) آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود به‌صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. آزمایش شامل پیش‌تیمار بذری با عصاره مرزنجوش در پنج سطح (عدم پیش‌تیمار، پیش‌تیمار با عصاره 40 و 60 درصد مرزنجوش هر کدام به­مدت زمان‌های 6 و 9 ساعت) به­عنوان عامل اول و محلول‌پاشی با عصاره مرزنجوش در سه سطح (آب خالص، غلظت­های 40 و 60 درصد مرزنجوش) به­عنوان عامل دوم بودند. نتایج نشان داد که بالاترین وزن خشک برگ (3/253 گرم در مترمربع) و وزن خشک ساقه (0/279 گرم در مترمربع) از ترکیب تیماری 6 ساعت پیش‌تیمار با غلظت 40 درصد توأم با محلول‌پاشی حاصل شد. بیشترین شاخص سطح برگ و تعداد شاخه جانبی درجه دوم، از محلول‌پاشی با عصاره 40 درصد مرزنجوش به­دست آمد که به­ترتیب باعث افزایش 8/8 و 3/18 درصدی نسبت به شاهد گردید. بیشترین میزان کاروتنوئید (029/0 میلی­گرم بر گرم وزن خشک) و کلروفیل برگ (12/1 میلی­گرم بر گرم وزن خشک) در ترکیب تیماری در مدت­زمان 9 ساعت پیش­تیمار بذر توأم با غلظت 60 درصد محلول­پاشی با عصاره مرزنجوش مشاهده شد. در مجموع می­توان اظهار داشت استفاده از عصاره گیاه دارویی مرزنجوش، ضمن بهبود خصوصیات رشدی و عملکرد، می­تواند موجب کاهش آلودگی­های زیست­محیطی نیز گردد.

شاخص سطح برگ, کاروتنوئید, کلروفیل کل, گیاهان دارویی