آذین سروش والا - M.Sc., General Psychology, West Islamic Azad University, Tehran, Iran

استرس­ها و فشار روانی ناشی از فرزند دارای اختلال اوتیسم بر بسیاری از جنبه­های زندگی زناشویی والدین و نحوه ارتباط و تعامل آنان اثرگذار است و با توجه به اهمیت رضایت زناشویی و سبک­های مقابله­ای که در این خانواده‌ها هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی بر رضایت زناشویی و سبک‌های مقابله‌ای در والدین کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بود. پژوهش حاضر یک مطالعه شبه آزمایشی از نوع پیش­آزمون – پس­آزمون بود که از بین پدران و مادران عضو انجمن اوتیسم ایران واحد شهر قدس 30 نفر به روش تصادفی انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه جایگذاری شدند. ابزار گردآوری داده­های پژوهش پرسش­نامه سبک­های مقابله­ای لازاروس و فولکمن (1985) و رضایت زناشویی (1989) بود که همگی از اعتبار و روایی قابل قبولی برخوردار بودند. در مطالعه حاضر از فرم کوتاه مداخله مبتنی بر ذهن­آگاهی بر اساس پژوهش فرایلی و هریس (2013) در طی 5 هفته استفاده شد و پس از جمع­آوری داده­ها در دو بخش پیش‌آزمون و پس‌آزمون، تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و از طریق نرم­افزار SPSS25 صورت گرفت. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد مداخلات مبتنی بر ذهن­آگاهی بر رضایت زناشویی و سبک­های مقابله­ای در والدین دارای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم مؤثر است. به سازمان­ها و نهادهای آموزشی مانند آموزش‌وپرورش، سازمان بهزیستی و مراکز نگهداری و توانبخشی معلولین توصیه می­شود کارگاه­های آموزشی مبتنی بر مداخلات ذهن­آگاهی برای والدین برگزار نمایند.

مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی, رضایت زناشویی, سبک‌های مقابله‌ای, کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم