محمدرضا نائینی - Horticulture Crops Research Department. Qom Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
محمود اثنی عشری - Dept. of Hort., Faculty of Agric., Bu-Ali Sina Univ., Hamadan, Iran
امیرحسین خوشگفتارمنش - Researcher at Zist Fanavaran Novin Knowledge-based Company, Qom, Iran
سوسن بلندنظر - Researcher at Fadak Seraj Farm, Qom, Iran
محمدهادی میرزاپور - Faculty member, Agric. and Nat. Resour. Res. Center, Qom, Iran

به‌منظور بررسی تأثیر تغذیه بر تحمل نسبی نهال­‌های زیتون  (.Olea europea L) به شوری، یک آزمایش گلدانی، به‌صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، در پاییز 1392 انجام شد. نهال‌های یک­ساله دو رقم زیتون (Conservolea and Frontoio) در گلدان‌­های پلاستیکی 10 لیتری محتوی ماسه و پرلیت با نسبت 1:1 کشت شده و با محلول­‌های غذایی حاوی سطوح مختلف کلرید سدیم (صفر، 40، 80 و 120 میلی­‌مولار) و روی (صفر، 1 و 5 میکرومولار از منبع سولفات روی) تیمار شدند. نتایج نشان داد که شوری سبب کاهش وزن خشک برگ، ریشه، ارتفاع نهال، تعداد برگ، نسبت K/Na ریشه و برگ و کسر مولی کلسیم در ریشه و برگ هر دو رقم شد. با افزایش روی تا سطح 5 میکرومولار، تمام ویژگی­‌های رشدی در هر دو رقم افزایش معنی­‌داری داشتند. همین روند برای پتاسیم برگ و نسبت K/Na ریشه و برگ مشاهده شد. برهم­کنش روی­×رقم و شوری×رقم، تنها برای وزن خشک ریشه معنی­‌دار شد. رقم فرانتویو دارای بیشترین وزن خشک ریشه در تمامی سطوح شوری بود. مصرف روی، اثر مثبت و معنی‌داری بر وزن خشک ریشه و برگ داشت. برهم­کنش روی­×شوری و روی­×رقم بر وزن خشک برگ معنی­‌دار نشد. رقم فرانتویو با داشتن بیشترین وزن خشک ریشه و برگ و نیز سایر ویژگی­‌های مورد بررسی، رقم متحمل­‌تری نسبت به شوری بود. ­مصرف روی توانست علاوه ‌بر افزایش شاخص‌های رشد، سبب افزایش جذب پتاسیم، نسبت K/Na و کسر مولی کلسیم شود. همین امر باعث بهبود شرایط تغذیه‌­ای و در نتیجه افزایش ماده خشک برگ و ریشه شده است. کسر مولی کلسیم شاخص بهتری در مقایسه با K/Na برای تعیین تحمل به شوری نهال­‌های زیتون است.

Microelements, Tolerance to salinity, Environmental stress, K/Na ratio, Ca molarity ratio, عناصر کم‌مصرف, تحمل به شوری, تنش محیطی, نسبت K/Na, کسر مولی کلسیم