سکینه ایاسی زاده - Dept. of Hort. Sci., College of Agric., Shahid Chamran Univ. of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
ناصر عالم زاده انصاری - Dept. of Hort. Sci., College of Agric., Shahid Chamran Univ. of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
فریده صدیقی دهکردی - Dept. of Hort. Sci., College of Agric., Shahid Chamran Univ. of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

به منظور بررسی اثر هرس و رقم بر رشد، عملکرد و کیفیت میوه خیار گلخانه‌ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تیمار و سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارها شامل‌ هرس بوته در سه نوع (حذف شاخه‌های جانبی، نگه‌داری یک گره روی شاخه جانبی و نگه‌داری دو گره روی شاخه جانبی) و دو رقم خیار گلخانه‌ای (آرزد و کریم) بودند. نتایج نشان داد که هرس تأثیر معنی‌داری بر تعداد برگ در بوته داشت. ارقام از لحاظ صفات رویشی با هم تفاوت معنی‌داری را نشان دادند. بیشترین و کمترین وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ به ترتیب در رقم کریم و آرزد مشاهده شد. همچنین، هرس بر تعداد گل ماده تأثیر معنی‌داری گذاشت. بیشترین و کمترین تعداد گل ماده به ترتیب در تیمار نگه‌داری یک گره (37 عدد) و تیمار حذف شاخه فرعی (3/29 عدد) مشاهده شد. بیشترین عملکرد بوته مربوط به رقم آرزد (3301‌ گرم) و کمترین عملکرد بوته (2815 گرم) در رقم کریم به‏دست آمد. اما هرس بر عملکرد تأثیر معنی‌داری نداشت. تعداد گل سقط شده تحت تأثیر هرس قرار گرفت. بیشترین و کمترین تعداد گل سقط شده به ترتیب در تیمار نگه‌داری دو گره بر شاخه فرعی (6/24 عدد) و در تیمار حذف شاخه فرعی (6/6 عدد) مشاهده شد. مواد جامد محلول تحت تأثیر هرس قرار گرفت. به طوری که بیشترین و کمترین مواد جامد محلول به ترتیب در رقم آرزد و حذف شاخه‌های فرعی و رقم کریم و تیمار نگه‌داری دو گره روی شاخه فرعی مشاهده شد که با هم تفاوت معنی‌داری را نشان دادند. در مجموع، رقم آرزد و تیمار نگه‌داری یک گره جهت افزایش عملکرد خیار گلخانه‌ای قابل توصیه می‌باشد.  

Leaf Area, Side branch, Yield, Female flower., سطح برگ, شاخه فرعی, عملکرد, گل ماده