محمدرضا اشرف زاده - Shahrekord University
علی اصغر نقی پور - Shahrekord University
هادی خوشناموند - Isfahan University of Technology
مریم حیدریان - Sari Agricult. Sci. and Natur. Resour. Univ.
سیامک اسماعیلی - Kermanshah Provincial Office of Dept. of Environ

کرکس مصری، به‌عنوان یک گونه در خطر انقراض، به‌طور گسترده تحت تأثیر تعارض با انسان قرار دارد و جمعیت آن در حال کاهش است. توانایی دست‌یابی به منابع تغذیه‌ای از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر پراکنش این گونه به‌شمار می‌رود. در این پژوهش، مطلوبیت زیستگاه‌های تغذیه‌ای کرکس مصری در استان کرمانشاه با استفاده از رویکرد مدل‌سازی تلفیقی حاصل از هفت مدل بررسی شد. حدود 4/19 درصد (1021/40 کیلومتر مربع) از گستره این استان به‌عنوان زیستگاه‌های تغذیه‌ای مطلوب کرکس مصری شناسایی شد. حدود 31/92 درصد (326 کیلومتر مربع) از گستره زیستگاه‌های تغذیه‌ای مطلوب توسط شبکه حفاظتی پوشش داده شده است. تراکم دام (31/82 درصد)، فاصله از مناطق پراکنش سم‌داران وحشی (15/36 درصد)، فاصله از مکان‌های دفن زباله (14/77 درصد)، پوشش سرزمین (12/46 درصد) و ارتفاع (11/85 درصد) به‌عنوان مهم‌ترین متغیرهای مؤثر در تعیین مطلوبیت زیستگاه تغذیه‌ای کرکس مصری شناسایی شدند. به‌نظر می‌رسد کرکس‌های مصری به مناطق عشایرنشین و چادرنشین، فعالیت‌های دامداری و مکان‌های دفع زباله متکی‌اند، که مهم‌ترین دلیل آن را می‌توان تغذیه از لاشه‌های حیوانات اهلی دانست. بنابراین، درنظر گرفتن راهکارهای مناسب به‌منظور پایش و مدیریت فعالیت‌های انسانی در مناطق گفته شده در برنامه حفاظت کرکس مصری اهمیت ویژه‌ای دارد.

Egyptian vulture, Foraging habitats, Dump sites, Nomadic areas, Livestock farming, کرکس مصری, زیستگاه‌های تغذیه‌ای, مکان‌های دفع زباله, مناطق عشایرنشین, دامداری