کامران شایسته - Malayer Univ., Malayer, Iran.
شیوا غریبی - Malayer Univ., Malayer, Iran.

آلودگی صوتی ترافیک تهدیدی جدی برای گونه‌های حیات وحش است، به‌طوری که یکی از عوامل منزوی کننده و کاهنده جمعیت‌ است. بزرگراه آسیایی تهران- مشهد که بخشی از آن به طول 51/26 کیلومتر در پارک ملی گلستان قرار دارد، به‌عنوان مهم‌ترین منبع آشفتگی صوتی در داخل منطقه است. هدف این مطالعه تعیین مهم‌ترین معیارهای مؤثر در انتشار آلودگی صوتی این جاده است که برای نیل به این هدف از روش تحلیل مؤلفه‌های اساسی استفاده شد. برای ارزیابی وضعیت انتشار صدا و پارامترهای تأثیرگذار از مطالعات کتابخانه‌ای و سنجش میدانی پارامترها در محدوده بافر 250 متری استفاده شد. 16 متغیر در سه گروه پارامترهای ترافیکی، هندسه سطح جاده و پارامترهای محیطی استخراج و درون پلات‏های دایره‏ای به شعاع 25 متر به‌مدت 15 دقیقه اندازه‏گیری شدند. براساس نتایج، شش عامل اصلی سرعت خودروهای سبک، رطوبت محیط، ارتفاع از سطح دریا، تعداد خودروهای سبک، فاصله از جاده و شیب پلات در مجموع 396/72 درصد واریانس داده‌ها را توجیه می‌کنند. با استفاده از نتایج می‌توان اقدامات مدیریتی مربوط به کاهش آلودگی صوتی را براساس معیارهای استخراج شده انجام داد و مسؤلین حفاظت محیط زیست می‌توانند با صرف هزینه و زمان کمتر به مدیریت منطقه از لحاظ آلودگی صوتی بپردازند.  

Principal Component Analysis, Noise pollution, Golestan National Park, Road., تحلیل مؤلفه‌های اصلی, آلودگی صوتی, پارک ملی گلستان, جاده