کاربرد سطوح تناسب و مقاومت زیستگاهی در ارزیابی تغییرات زیستگاهی

زیستگاه‌ها در سراسر جهان به‌شدت تخریب شده‌اند. یکی از مؤثرترین رویکرد‌ها برای احیای این مناطق، بازگردانی شرایطی است که از دست داده‌اند. بررسی‌ها بیانگر احتمال زیاد وقوع انقراض محلی مرال (Cervus elaphus maral)، در زیستگاه‌های فعلی استان گیلان به‌علت تخریب شدید زیستگاهی است. هدف این تحقیق معرفی کاربرد دیگری از سطوح تناسب، مقاومت زیستگاهی، مسیر‌ها و کریدور‌های ارتباطی در پایش و تحلیل تغییرات زیستگاه‌ها به‌عنوان نقطه شروع بازسازی آنهاست. در این تحقیق قابلیت استفاده از لایه‌های تناسب، مقاومت و مسیر‌های ارتباطی، در مدیریت زیستگاه‌ها توسعه داده شده است.به این ‌منظور سطح تناسب زیستگاهی در محیط نرم‌افزار 10ArcGis و با استفاده از جعبه ابزار Corridor Designer به روش وزن‌دهی به فاکتورهای زیستگاهی با استفاده از نظر خبرگان تهیه شد. براساس نتایج تحقیق، کاهش 35 درصدی سطح زیستگاه‌های مطلوب، افزایش 34 درصدی تعداد لکه‌ها، افزایش ‌89 درصدی تراکم لبه و کاهش 53 درصدی متوسط اندازه لکه‌ها بیانگرآن است که وقوع هم‌زمان تباهی و از هم‌گسیختگی زیستگاهی به‌شدت انسجام زیستگاهی مرال را تخریب کرده است. افزایش نسبت فاصله هزینه- وزن به فاصله اقلیدوسی مسیرهای ارتباطی و تغییرات پوشش زمینی مسیرها و کریدورها، بیانگر افزایش مقاومت زیستگاهی و کاهش ارتباط عملکردی و کاهش نفوذپذیری سیمای سرزمین است. نتایج تحقیق تصویر روشنی از میزان تغییرات در سطوح تناسب و مقاومت زیستگاهی و مسیر‌های ارتباطی مرال ارائه داده است که می‌تواند نقش مؤثری در فرایند بازسازی محدوده مورد بررسی داشته باشد.

Keywords:

Functional Connectivity , Corridor , Monitoring , Restoring , Habitat , Maral , Lisar Protected Area , ارتباط عملکردی , کریدور , پایش , بازسازی , زیستگاه , مرال , منطقه حفاظت شده لیسار