مروری بر نقش عوامل فیزیکوشیمیایی موثر بر اشکال فرسایش در پهنه های مارنی

در خصوص فرسایش پذیری مارن ها تا کنون تحقیقات زیادی صورت پذیرفته است که می توان آن را به سه دسته، تأثیر پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و کانی شناسی دسته بندی نمود . ترکیب کانی شناسی رس در مارن ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است . وجود رس های انبساط پذیر همچون مونتموریلونیت، حساسیت مارن ها را به فرسایش افزایش می دهد . بوما و همکاران (1998) با تحقیقات خود دریافتند که کانی اسمکتایت می تواند باعث تورم و انقباض شدید در مارن ها شود . امامی و قضاوی (2001) حضور کانی های رسی ایلیت و مونت موریلونیت را عامل ذاتی در پدیده آماس پذیری ووقوع زمین لغزشهای استان چهارمحال و بختیاری ذکر کرده اند . اوحدی و همکاران (2003) نیزبه نقش دو کانی رسی سپیولیت و پلی گورسکیت در ناپایدارسازی خاک های مارنی اشاره نموده است . اسماعیل زاده (2002) با بررسی خود در خصوصیات خاک و درصد اجزا رس، سیلت و شن در تولید شکل فرسایش نشان داده که بین آنها و شکل فرسایش ارتباط منطقی دیده نمی شود . در خصوص اثر ترکیب شیمیایی مارن ها در شکل و شدت فرسایش تا کنون تحقیقات زیادی صورت پذیرفته است، از جمله پورمتین وهمکاران (1378) ، قدیمی عروس محله و همکاران (1378) ، جعفری (1380) ، اسماعیل زاده (2002) ، امیسون و همکاران (1982) ، بوماو همکاران (1998) ، سوزان (1999) ، سردا (2002) و اسماعیل زاده ) (2002 که عمدتاً، عوامل SAR ، ESP ، پخش شوندگی خاک (Dispersion) و EC ، مارنها را بعنوان عوامل مؤثر برشدت فرسایش مارن ها آنها عنوان نموده اند .