محمدحسین نامجو - پژوهشکده نجوم، پژوهشگاه دانشهای بنیادی (IPM)، تهران
رضا عبادی - پژوهشکده نجوم، پژوهشگاه دانشهای بنیادی (IPM)، تهران ۲. دانشکده فیزیک، دانشگاه صنعتی شریف، تهران

وجود ذرات به اندازه کافی سبک در نظریة بنیادی توصیف کنندة جهان پیرامونی، می‌تواند باعث ناپایداری سیاهچاله‌های چرخان شود که به این پدیده اَبَرتابش گفته می‌شود. به طور خاص اَکسیون و ذرات شبه- اَکسیونی نامزدهای مناسبی برای ایجاد چنین پدیده‌ای هستند. در اثر این ناپایداری، ابرِ اَکسیونی با چگالی بالا در اطراف سیاهچاله تشکیل می‌شود. به سیستم ساهیچاله و ابرِ اَکسیونی، اتم گرانشی اطلاق می‌شود. بررسی تحول این اتم گرانشی می‌تواند منجر به کشف اکسیون شود و یا قیدهای جدیدی بر فضای پارامتری اَکسیون‌ها معرفی کند. با در نظر گرفتن جملات برهم‌کنشی اَکسیون– فوتون و نیز اَکسیون با خودش می‌توان دید که ابرِ اَکسیونی تحت شرایطی ناپایدار می‌شود. منشأ این ناپایداری‌ها تشدیدِ پارامتری است که می‌تواند اثرات مشاهده‌پذیر داشته باشد. ما در این مقاله، با در نظر گرفتن باقی عوامل مؤثر در تحول ابرِ اَکسیونی حد بالا برای نرخ این ناپایداری‌ به دست می‌آوریم. نتایج به دست ‌آمده نشان می‌دهد که برای ساده‌ترین مدل‌های اَکسیونی این ناپایداری با نرخ بسیار کمی اتفاق می‌افتد؛ چرا که قبل از مؤثر شدن تشدید، خود برهم‌کنش ذرات باعث رمبش ابر اکسیونی می‌شود. ولی برای برخی مدل‌های خاص، تشدید می‌تواند به مقدار کافی بزرگ باشد تا اثرات مشاهده ‌پذیر ایجاد کند. به علاوه، نشان خواهیم داد که تشدید ناشی از خود برهم‌کنش هیچ گاه به حد مؤثر خود نمی‌رسد. 

اَکسیون, سیاهچالة کِر, ناپایداریِ اَبَرتابش, اتم گرانشی, تشدیدِ پارامتری