امین درخشان فر - Shiraz University of Medical Sciences
هادی توکلی - Shahid Bahonar University of Kerman
جواد مویدی - Shiraz University of Medical Sciences
علی پوست فروش فرد - Shiraz University of Medical Sciences

مقدمه عوارض جانبی داروها همواره به عنوان یکی از موارد بحث برانگیز در علوم پزشکی مطرح بوده است. تاکنون تحقیقات کافی درباره آثار جانبی و پاتولوژیک گیاه کلپوره به عنوان یک گیاه دارویی بر جنین صورت نگرفته است. لذا مطالعه‌ی پیش‌رو در نظر دارد اثرات پاتولوژیک عصاره هیدروالکلی گیاه کلپوره بر ترکیبات شیمیایی مایع کوریوآلانتوییک و پارامترهای وزن، رشد و بافت‌های خارجی و داخلی جنین را با استفاده از مدل جنینی ماکیان مورد بررسی قرار دهد. مواد و روش­ها تعداد 48 تخم‌مرغ نطفه‌دار از نژاد راس 308 بطور تصادفی به 3 گروه مساوی تقسیم گردید. در گروه اول (کنترل) مقدار 5/0 سی‌سی فسفات بافر سالین و در گروه‌های دوم و سوم 5/0 سی‌سی عصاره هیدروالکلی کلپوره به ترتیب با دوزهای 25 و 50 میلی‌گرم/کیلوگرم وزن تخم‌مرغ به داخل زرده تخم‌مرغ‌ها تلقیح گردید. به جنین‌ها تا روز 18 اجازه رشد داده شد و سپس از نظر ضایعات ماکروسکوپی و میکروسکوپی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته­ها تزریق عصاره هیدروالکلی موجب ایجاد اختلال در وزن، رشد و فاکتورهای بیوشیمیایی مایع کوریوآلانتوییک در طول دوران رشد گردید و بیشترین آثار پاتولوژیک در بافت‌های پوششی، مغز، ریه، قلب، کبد و کلیه جنین‌های دریافت‌کننده عصاره کلپوره با دوز 50 میلی‌گرم/کیلوگرم مشاهده گردید. نتیجه­گیری عصاره هیدروالکلی کلپوره می‌تواند آثار پاتولوژیک مختلفی در اندام‌های خارجی، داخلی و مایع کوریوآلانتوییک ایجاد نماید. با توجه به مصرف این گیاه در مناطق مختلف ایران، توصیه می‌شود استفاده از آن بخصوص در دوران بارداری با احتیاط صورت پذیرد.

Histopathology, Herbal, Teucrium polium, Fetus, Chick, هیستوپاتولوژی, گیاهان دارویی, کلپوره, جنین, ماکیان