گونه شناسی گردشگران خارجی بازار قدیمی تهران با تحلیل خوشه ای دو مرحله ای: نگرشی برای برنامه ریزی شهری

امروزه بخش­بندی بازار گردشکری یکی از پیش شرط­های موفقیت مقاصد گردشگری است. در این راستا، بخش­بندی گردشگران براساس متغیرهای روان­ شناختی از مهمترین و پرکاربردترین شیوه­های بخش­بندی بازار گردشگری است. از این رو هدف پژوهش حاضر بخش­بندی بازار گردشگری شهر تهران با استفاده از شناسایی انگیزه­های سفر و ویژگی­های سبک زندگی گردشگران خارجی بازدید کننده از بازار بزرگ این شهر است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر روش جمع­آوری داده­ها نیز توصیفی_پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل گردشگران خارجی است که در ماه­های اسفند 1396 تا اردیبهشت 1397 به بازار بزرگ و قدیمی شهر تهران سفر کرده­اند. از این جامعه، نمونه­ای به حجم 394 نفر به روش نمونه­گیری تصادفی در دسترس انتخاب شد. ابزار گردآوری داده­ها در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته شامل 67 سئوال بوده است. سنجش روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب از روایی محتوا و آلفای کرونباخ استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از روش­های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل خوشه­ای و آزمون کای اسکوئر در محیط نرم­افزار SPSS انجام شده است. یافته­های پژوهش حاضر نشان داد، گردشگران خارجی بازدید کننده از بازار بزرگ شهر تهران را می­توان در چهار گروه بخش­بندی کرد که شامل گردشگران ایده­آل پسند، گردشگران اصول­گرای رفتاری، گردشگران میانه­رو و گردشگران خاص گراست. همچنین نتایج پژوهش نشان می­دهد، بین متغیرهای جمعیت شناختی و خوشه­های چهارگانه ارتباط مثبت و معنی­داری برقرار است.

Keywords:

بازار گردشگری , بخش‌بندی بازار , انگیزه سفر , سبک زندگی , تحلیل خوشه‌ای