مروری بر مدیریت ریسک در پروژه‌های ساخت و ساز

مدیریت ریسک شاخه‌ای جدید از علم مدیریت است که با وجود جوان بودن آن، به سرعت در حال گسترش و رشد بوده و در انواع گرایش‌ها مورد استقبال متخصصین و مدیران قرارگرفته است و در گستره وسیعی از امور مانند سرمایه‌گذاری، تجارت، بیمه، ایمنی، بهداشت و درمان، پروژه‌های صنعتی و عمرانی و حتی مسائل سیاسی و اجتماعی و نظامی جایگاه خود را پیدا کرده است. پس می‌توان نتیجه گرفت که مدیریت ریسک جایگاه ویژه‌ای در مدیریت پروژه داشته و وجوه مشترکی با آن داردکه از آن جمله وجوه مشترک می‌توان منحصر به فرد بودن پروژه، عدم قطعیت در فرضیات، اهداف و الزامات پروژه و... را برشمرد. به طور کلی عوامل محیطی حاکم بر پروژه، ریشه‌های عدم قطعیت و منشا بروز ریسک در پروژه‌هاست. مواردی همچون عدم قطعیت در مبانی و برآوردهای اولیه پروژه، عدم قطعیت در طراحی و تدارکات پروژه و عدم قطعیت در اهداف آن، شرایط پروژه‌ها را بسیار ریسک‌زا کرده و مدیریت ریسک را در پروژه‌ها غیر قابل اجتناب می‌نماید. از این‌رو در این مقاله ابتدا مفاهیم مدیریت ریسک در پروژه‌های ساخت و ساز به صورت کلی مورد بررسی قرارگرفته و سپس مدیریت ریسک با رویکرد دانش‌محور و همچنین ارتباط آن با مدیریت ارزش کسب شده مورد بررسی قرارگرفته‌است. در پایان نیز یک مورد مطالعه موردی مدیریت ریسک در پروژه‌های ساختمانی با دیدگاه یافتن منشا‌های ریسک مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان نیز پیشنهاداتی جهت مطالعه و پژوهش بیشتر در این زمینه ارائه گردیده است.

Keywords:

مدیریت ریسک , پروژه‌های ساخت و ساز , عدم قطعیت , احتمال - اثر , رویکرد دانش محور , مدیریت ارزش , منشا ریسک