سیدمحمد آزرمسا - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی؛ مشاور و مدیر عامل و مجری طرح در شرکت آب منط
لیدا رشتچی - کارشناس آبیاری شرکت بهره برداری شبکه های آبیاری و زهکشی گیلان

مدیریت مصرف آب زراعی اگرچه تنها در 20 % از اراضی قابل کشت جهان مطرح است اما، 50 % از غذای موردِ نیاز جمعیت فعلی جهان از همین اراضی به دست می آید . گذشته آبیاری در گیلان نشان می دهد که برنامه ریزی، ساخت و تجهیز سیستم های مدرن آبیاری به سال های دهه چهل شمسی باز می گرد د . پیش از احداث این سیستم، مقرراتی که در مورد بهره برداری و نگهداری از این سیستم ها وضع شده بود کاملاً خودجوش و بر محور مدیریت های محلی بود . گیلان به سبب شرایط خاص کشت محصول استراتژیک خود، ناگزیر به انتخاب راهی برای غلبه بر مشکلات و موانع آبیاری سنتی است . واگذاری مدیریت آبیاری یا ایجاد تشکل های آب بران، قدمی برای کاهش این مشکلات و استفاده از نیروی همیاری مصرف کنندگان در جهت بهبود مدیریت آبیاری در منطقه بود . این موضوع، ابتدا در کمیته بهینه « گروه های محلی» در قالب سازی مصرف آب در ف ر وردین 1383 مطرح گردید . در تحقیقات اولیه، روستاهای تحت پوشش 31 شرکت تعاونی روستایی با سطح زیر کشت و تعداد آب بران هر روستا مشخص گردید و قرارداد تحویل حجمی آب، منعقد شد . در این انتقال، مهمترین مسئله، استفاده از تجربیات ارگانِ دولتی است که سال ها عهده دار این مسئولیت بوده اس ت . انتخاب مدیران این تشکل ها از میان اشخاص دارای تحصیلات دانشگاهی و یا دارای زمینه و تجربه در کار آبیاری، انتقال تجربه را به مراتب سهل تر می کند . به این ترتیب در عرض چند دوره حمایت سازمان دولتی از تشکل و انتقال تدریجی مدیریت، نهادهایی در رأس کار انتقال و توزیع آب قرار خواهند گرفت که ماهیت آنان مردمی است و در رأس آنان، نیروهایی از روستائیان و دولت مردان متجرب و جوانان تحصیلکرده بومی و غیر بومی روستا قرار دارند.