فاطمه بزازان - دانشیار گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا
مهناز اسماعیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی و توسعه اقتصادی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا
فرشته فارسی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی و توسعه اقتصادی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا

امروزه گردشگری یکی از پررونق­ترین فعالیت­های اقتصادی جهان است و به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را صادرات نامرئی نام نهاده­اند. با توجه به نقش گسترده گردشگری در رونق اقتصادی و وجود مکان­های تاریخی و زیارتی به خصوص حرم امام رضا (ع) در این مطالعه به بررسی اثر گسترش صنعت گردشگری بر اقتصاد استان خراسان رضوی در قالب داده- ستانده دو منطقه­ای پرداخته­ایم. بدین منظور، ضرایب داده- ستانده استان خراسان رضوی و سایر مناطق اقتصاد ملی با استفاده از روش غیرآماری  از جدول داده- ستانده ملی سال 1390 مرکز آمار ایران محاسبه و به کمک ضرایب مستقیم و فزاینده تولید و اشتغال استان خراسان رضوی و سایر اقتصاد ملی، مدل داده- ستانده دو منطقه‌ای تهیه شده است. همچنین هزینه گردشگران داخلی که به تازگی توسط مرکز آمار ایران تهیه شده زمینه را برای چنین مطالعات منطقه‌ای فراهم کرده است. با در نظر گرفتن هزینه گردشگران داخلی در استان به عنوان صادرات استان به مدل اضافه شده است. یافته­های این پژوهش نشان می­دهند که به ازای ورود گردشگران داخلی در سال 1390، تولید استان خراسان رضوی 11/12 درصد و اشتغال استان 47/11درصد افزایش یافته است. علاوه بر این، بخش صنعت استان خراسان رضوی بیشترین تاثیرپذیری از ورود گردشگران داخلی را داشته است. بخش­های مرتبط با گردشگری مانند حمل‌ونقل و انبارداری از یک طرف و عمده‌ فروشی و خرده‌فروشی از طرف دیگر رتبه­ دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند.

گردشگری, اشتغال, تولید, داده- ستانده دو منطقه‌ای, خراسان رضوی