فاطمه رزاقی بورخانی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
معین اکبرپور - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته توسعه روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

افرایش جمعیت کره زمین و بهره برداری بی رویه از منابع محیط زیست اثرت مخرب و ناپایداری بر محیط زیست داشته است. بحران منابع آب و خشکسالی، مشکلات اقلیم و تغییرات آب و هوایی و زیست محیطی و بیماری های زیست محیطی در جهان امروز نه تنها به عنوان یک فرایند نامطلوب فیزیکی، بلکه به عنوان یک فرایند نامطلوب اجتماعی نیز آسیب پذیری اجتماعی واقتصادی زیادی به دنبال دارد. هدف از این پژوهش واکاوی مولفه های اثرگذار بر مدیریت منابع آب کشاورزی بود. این مطالعه به روش مروری- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. مدل مفهومی استخراج شده از مطالعات مختلف در جهان و ایران نشان می دهد که عوامل زیرساختی- نهادی، اجتماعی- ارتباطی، روانشناختی، اقتصادی- محیطی به عنوان مهم ترین مولفه های پیش بینی کننده مدیریت منابع آب کشاورزی می باشد. بنابراین مطابق نتایج با ارائه پیشنهاداتی از جمله اهمیت برنامه های ترویج کشاورزی و رهیافت های ترویجی مناسب مانند مزارع نمایشی نتیجه ای و مدرسه مزرعه کشاورز و نقش رهبران فنی و محلی در بهبود نگرش کشاورزان در بکارگیری روش های کشاورزی حفاظتی، استقرار تسهیلات آبیاری نوین و آبیاری هوشمند با نصب کنتور بر چاه و ضرورت توجه به مساله ارث و جلوگیری از خرد شدن اراضی با تهیه طرح ساماندهی کشاورزی خانوادگی می توان بستر لازم را برای مدیریت منابع آب کشاورزی در ایران فراهم نمود.

مولفه ها، مدیریت آب کشاورزی، منابع آب زیرزمینی، توسعه پایدار