اثر هیومیک اسید بر رشد، عملکرد و برخی پارامترهای فیزیولوژیک گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش شوری

تنش شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که سبب کاهش رشد و عملکرد گیاهان در سراسر دنیا می‌شود. در این آزمایش اثر اسید هیومیک بر رشد و برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه گندم تحت تنش شوری در یک آزمایش گلدانی مورد ارزیابی قرارگرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سطوح شوری و اسید هیومیک به‌عنوان فاکتورهای اصلی در سال 1395-1396 در دانشگاه ایلام انجام گرفت. تیمارها شامل چهار سطح تنش شوری شامل بدون تنش شوری (آبیاری با آب مقطر) و 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر NaCl و چهار غلظت اسید هیومیک شامل صفر (به‌عنوان شاهد)، 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر بودند. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اسید هیومیک تأثیر معنی‌داری بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گندم تحت تنش شوری داشت. تنش شوری تأثیر منفی بر رشد و عملکرد گیاه گذاشت. در شرایط تنش شوری، پارامترهای رشد و اجزای عملکرد، محتوای کلروفیل و رطوبت نسبی کاهش ولی فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاتالاز، پر اکسیداز و همچنین نشت یونی افزایش یافت. کاربرد اسید هیومیک سبب افزایش معنی‌دار پارامترهای رشد، عملکرد،  کلروفیل، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و کاهش معنی‌دار نشت یونی شد. با افزایش غلظت اسید هیومیک، اثربخشی آن افزایش یافت به‌طوری ‌که بالاترین تأثیر در غلظت 150 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که کاربرد هیومیک اسید با تأثیر بر فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه تا حدی می‌تواند آثار شوری بر گندم را کاهش دهد.

Keywords:

پراکسیداز , فولیک اسید , کاتالاز , کلروفیل , کلرید سدیم