مطالعه تطبیقی منظر چندعملکردی باغ های تاریخی بیرجند (نمونه موردی: باغ رحیمآباد، بهلگرد، امیرآباد)
عنوان مقاله: مطالعه تطبیقی منظر چندعملکردی باغ های تاریخی بیرجند (نمونه موردی: باغ رحیمآباد، بهلگرد، امیرآباد)
شناسه ملی مقاله: JR_FARKH-15-2_001
منتشر شده در در سال 1399
شناسه ملی مقاله: JR_FARKH-15-2_001
منتشر شده در در سال 1399
مشخصات نویسندگان مقاله:
محمدرضا خلیل نژاد - استادیار گروه صنایع دستی دانشگاه بیرجند
سامان فرزین - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند
سعیده مرادزاده میرزایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه بیرجند
خلاصه مقاله:
محمدرضا خلیل نژاد - استادیار گروه صنایع دستی دانشگاه بیرجند
سامان فرزین - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند
سعیده مرادزاده میرزایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه بیرجند
باغ ایرانی در طول تاریخ طولانی خود از هخامنشیان تا پهلوی، علاوه بر تنوع در هندسه فضایی و طراحی هوشمندانه، بستری برای رفع نیازهای ساکنین و سازندگان باغ بوده و عملکردهای متنوعی داشتهاست؛ لذا باغ علاوه بر تأمین فضای تفرّج، پاسخی برای خودکفایی، ملاحظات اقتصادی، کشاورزی و فضایی سازگار با اقلیم مناطق مختلف بوده، به نحوی که علاوه بر عملکرد اصلی، عملکردهای ثانویه و کارکردهای چندجانبه منظر، مورد توجه سازندگان و صاحبان باغ بوده است. بیرجند به دلیل موقعیت راهبردی در مرزهای شرقی ایران و اهمیت حکمرانان محلی در دوره قاجار و پهلوی، بستر شکلگیری و تحول باغهای مهمی بوده است. هدف این پژوهش یافتن چگونگی ادغام عملکرهای مختلف در نظام طراحی باغهای تاریخی بیرجند و مطالعه تطبیقی منظر چندعملکردی در باغهای مورد مطالعه است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی و جمعآوری اطلاعات به شیوه کتابخانهای و مصاحبه به همراه مطالعات میدانی در سه باغ تاریخی بیرجند (رحیمآباد، امیرآباد و بهلگرد) است. نتایج نشان میدهد باغسازان سنتی در طراحی باغهای بیرجند به چگونگی ادغام عملکردهای مختلف در نظام طراحی، با هدف طراحی و ساخت فضایی چندمنظوره اندیشیدهاند. منظر چندعملکردی در باغهای مورد مطالعه از الگوی منظر چندعملکردی وزندار پیروی میکنند؛ لذا در منظر چندعملکردی وزندار، زمین، قادر به ارائه و تأمین بیش از یک عملکرد و در عین حال برآوردهکردن چندین نیاز مختلف اما متجانس میباشد. طراحی منظر چندعملکردی باغهای تاریخی باعث تلفیق باغهای زینتی و کشاورزی مثمر شدهاست. در ضمن عملکرد اصلی باغهای رحیمآباد، بهلگرد و امیرآباد به ترتیب: پذیرایی، تولیدی و سیال است. همچنین باید گفت که از میان سه الگوی اصلی منظر چندعملکردی (موزاییکی، وزندار و بنیادین) باغهای مورد مطالعه دارای الگوی منظر چندعملکردی وزندار (تلفیق چند عملکرد متجانس در یک فضای واحد) است.
کلمات کلیدی: منظرچندعملکردی, بیرجند, باغ رحیمآباد, باغ بهلگرد, باغ امیرآباد
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1159004/