علی اسدالهی - کا رشناس ارشد مهندسی بیوسیستم، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه مهندسی بیوسیستم
غلامحسین شاهقلی - دانشیار گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
منصور راسخ - دانشیار گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
امیرحسین افکاری - دانشیار گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

شناخت خواص فیزیکی، مکانیکی و همچنین خصوصیات دینامیکی خاكهای کشاورزی امری ضروری و غیر قابل اجتناب میباشد. تعیین دقیق پارمتر های خاك با توجه به موثر بودن آنها در طراحی ادوات کشاورزی، محاسبه نیروی مقاوم کششی و بررسی عملکرد و سائیدگی آنها اهمیت اساسی دارد. با توجه به اینکه خاك از یک طرف به عنوان مصالح مورد توجه مهندسین و طراحان قرار می گیرد و از سوی دیگر به عنوان یک محیط طبیعی جهت کشت محصولات زراعی در اختیار انسان قرار گرفته است، لذا تعیین خواص خاك و مطالعات اثرات عوامل اصلی بر آن لازم و ضروری به نظر میرسد. تردد زیاد ماشینهای کشاورزی در سطح مزرعه و انجام عملیات شخم در عمق ثابت بتدریج موجب فشردگی خاك میگردد و این فشردگی سبب محدود شدن رشد ریشه گیاه و کاهش عملکرد محصول می شود. برای انجام آزمایش 135 نمونه خاك تهیه شد و سپس نمونه ها به چهار سطح رطوبتی 15/5و18/5 و22/4و24/2تقسیم شدند. به نمونه های خاك براساس درصد وزنی آنها ورمی کمپوست یا کود دامی اضافه گردید که درصد اختلاط ماده افزودنی به خاك عبارت بود از:2،5/2،8/7،13/6و19نمونه های خاک داخل استوانه استاندارد ریخته شد و سپس توسط ضربات چکش مخصوص تا حد خاصی متراکم گردید. برای انجام آزمایش از دستگاه فشار محوری مورد استفاده قرار گرفت. با رسم نمودار تنش- کرنش در نرم افزار اکسل و محاسبه شیب این نمودارها مدول الاستیسیته نمونه ها تعیین گردید. . نتایج بدست آمده نشان داد که افزایش رطوبت و مقدار ماده آلی باعث بهبود انعطاف پذیری خاك و کاهش مدول الاستیسیته شده است. با مقایسه نتایج بدست آمده مشخص شد که کود دامی نسبت به ورمی کمپوست تاثیر بیشتری بر انعطاف پذیری خاك داشته و مدول الاستیسیته نمونه های مربوط به کود دامی پایین بود. بررسی اثر متقابل بین رطوبت و مقدار ماده آلی بیانگر این نکته است که در مورد ورمی کمپوست اثر غالب افزایش رطوبت بوده است و افزایش رطوبت نسبت به افزایش ماده آلی تاثیر بیشتری بر کاهش مدول الاستیسیته داشته است.

ورمی کمپوست، مدول الاستیسیته ،کود دامی، تنش محوری، تراکم پذیری