ندا محرری - دانشجوی دکتری گروه باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد
بهرام عابدی - استادیار گروه باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد
مجید راحمی - استاد گروه باغبانی دانشگاه شیراز
احمد بالندری - استادیار پژوهشکده علوم و صنایع غذایی مشهد

زرشک درختچه ای تیغدار از تیره زرشکیان((Berberidaceae است که بیش از 15 جنس و 650 گونه دارد. با توجه به فعالیت بالای بیولوژیکی برخی از ترکیبات در زرشک، ارقام دانه دار آن می توانند یکی از منابع مهم حاوی آنتوسیانین و فنل باشند. این مواد از جمله ترکیباتی هستند که اخیرا در صنایع دارویی و پزشکی خصوصا دردرمان و پیشگیری از بیماری های قلبی- عروقی و جلوگیری از سرطان ها بسیار مورد توجه قرار دارند. پوتریسین از جمله پلی آمین ها است که در طیف وسیعی از فرایند های فیزیولوژیکی از جمله گل انگیزی ، نمو اندام های زایشی ، تشکیل، رشد و رسیدن میوه ها نقش بسزایی دارد. علاوه بر این کاربرد جیبرلین ها در مراحل فنولوژیکی مختلف، می تواند افزایش اندازه و برخی خصوصیات کیفی در میوه را بدنبال داشته باشد.لذا در این راستا آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل در سه تکرار طی سال های 1396 و 1397 اجرا شد. فاکتور اول شامل دو ژنوتیپ دانه دار زرشک (پرچین و ترشین)، فاکتور دوم سه سطح پوتریسین 0 ، 0/1 و 1 میلی مولار بر لیتر و فاکتور سوم سه سطح اسیدجیبرلیک 0، 30 و 50 میلی گرم بر لیتر بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تیمار پوتریسین با غلظت 1 میلی مولار در مقایسه با سایر تیمارها بیشترین تاثیر را بر آنتوسیانین میوه در سطح 1 درصد داشت و پوتریسین با غلظت 0/1 میلی مولار بر لیتر اختلاف معنا داری با شاهد در سطح 1 درصد نداشت. این در حالی است که پوتریسین بر محتوای فنول کل میوه تاثیر منفی داشته و منجر به کاهش آن گردید. این تاثیر می تواند ناشی از برقراری اتصال پلی آمین ها با اسیدهای فنولیک باشد. همچنین ژنوتیپ پرچین در مقایسه با ترشین دارای بالاترین میزان آنتوسیانین بود.

زرشک دانه دار، خصوصیات کیفی، جیبرلیک اسید و پوتریسین.