قدرت رحیم زاده - کارشناس ارشد مهندسی منابع طبیعی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام
رحیم میرزایی ملااحمد - عضو هیئت علمی موسسه آموزش و ترویج کشاورزی تهران
رضا سلیمانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام

بنه به عنوان دومین گونه غالب جنگلهای زاگرس در شمالغربی ایران از اهمیت ویژهای برخوردار است. امروزه اکثر توده های طبیعی این گونه بهعلت بهره برداری های بیرویه از بین رفته و یا مسیر قهقرایی را طی میکند و توده های باقیمانده این گونه به عنوان ذخیره گاه جهت حفظ و احیا در نظر گرفته شده اند. هدف از این پژوهش بررسی برخی خصوصیات کمی و کیفی چهار ذخیره گاه موجود در استان آذربایجان غربی است. به این منظور بعد از تعیین مساحت هر ذخیره گاه و تقسیم آن به قطعات یک هکتاری در جهت افزایش ارتفاع از سطح دریا، ساختار افقی و عمودی توده ها مانند قطر برابر سینه، ارتفاع کل، حجم تاج، سطح برگ و تاج پوشش توده ها، اندازه گیری و مقایسه شد. نتایج نشان داد مقایسه میانگین ارتفاع کل، وضعیت زاد آوری، سطح برگ و حجم تاج دارای اختلاف معنی دار و میانگین قطر برابر سینه بی معنی است. همچنین افزایش قطر با افزایش ارتفاع کاهش نشان داده و درصد تاج پوشش درختان بنه با افزایش ارتفاع از سطح دریا در اکثر ذخیره گاه ها به جز شیخ رش روند کاهشی دارد. ازطرفی میزان حجم تاج درختان بنه به طورکلی در ذخیره گاه ها با افزایش ارتفاع از سطح دریا در ذخیره گاه شیخ رش و کانی شیخه کاهش یافته در حالیکه در ذخیره گاه کلاه نوکان روند افزایشی و در ذخیره گاه سوستان از روند مشخصی پیروی نمیکند.

ذخیره گاه بنه، خصوصیات کمی و کیفی، آذربایجان غربی