ارزیابی اثرات ژنوتیپ و زمان کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد لاین ها و ارقام جو در شرایط دیم

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و ارقام مختلف بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه جو آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار در سال زراعی 97-98 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مغان واقع در استان اردبیل به اجرا در آمد. در این آزمایش سطوح مختلف تاریخ کاشت شامل 1 آذر (شاهد)، 15 آذر و 1 دی و 15 رقم و لاین پیشرفته جو بود. مقایسات میانگین در پایان آزمایش در سطوح %1 و %5 به وسیله آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر تاریخ کاشت و رقم بر روی بیشتر صفات ارزیابی شده معنیدار بود. تاریخ کاشت به موقع از نظر عملکرد دانه در هکتار نسبت به تاریخهای کاشت دیر هنگام برتری نداشتند. علت این امر احتمالا0 تراکم پایین بوته در هکتار و نیز ورس گیاهان در تاریخهای کاشت زود هنگام بوده است. زمانی که عملکرد دانه در واحد سطح بوته و نیز ساقه اصلی بررسی شد، مشخص شد که با تاخیر در تاریخ کاشت از مقدار عملکرد دانه در بوته و نیز عملکرد دانه ساقه اصلی کاسته شد. ژنوتیپ های 10، 14 و 4 از نظر عملکرد دانه در بوته در تاریخ های کاشت به موقع و تاخیری برتر از سایر ارقام بودند. در مقابل عملکرد دانه در بوته ژنوتیپ های 7، 9 و 3 در تاریخهای کاشت تاخیری کاهش یافت که احتمالا نشان دهنده حساسیت آنها به تنش گرمایی انتهای فصل رشد است. با اعمال تاخیر در تاریخ کاشت از مقدار عملکرد بیولوژیک بوته و نیز وزن کاه در بوته کاسته شد. بیشترین مقدار دانه در سنبله با 50/4 دانه مربوط به تاریخ کاشت اول بود. کمترین تعداد دانه در سنبله در تاریخ کاشت سوم دیده شد. تعداد روز از کاشت تا خوشه دهی و گرده افشانی در تاریخهای کاشت دوم و سوم کمتر از تاریخ کاشت اول بود.

Keywords:

عملکرد دانه , وزن هزار دانه , دانکن , تنش گرما , وزن کاه