شهلا رحیمی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
مصطفی خنامانی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
مسلم بسیج - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت

از آنجا که امروزه در برنامه مدیریت تلفیقی آفات IPM) )استفاده از روش های غیر شیمیایی در کنار سایر روش های کنترلی و بیولوژیکی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و نیز در کاهش مصرف سموم و تولید محصول سالم تر نقش بسزایی ایفا می کند لذا توسعه و گسترش ا ستفاده از روش های غیر شیمیائی از محورهای ا صلی برنامه ریزی مدیریتی در این بخش می با شد. ا ستفاده از فرمون حشرات علیه خود آنها بی تردید یکی از جالب ترین مو ضوعاتی ا ست که دانش گیاه پزشکی و بیوتکنولوژی عصر حاضر پیگیر آن است و هر چند که از آغاز کاربرد این تکنیک مدت زمان زیادی نگذشته است با این حال پیشرفت های حاصله در این زمینه بسیار چشمگیر بوده است. در حال حاضر فرمون جنسی بیش از 250 گونه از حشرات زیان آور دنیا تولید و عرضه می شوند که عمده آفات گیاهی مزارع , باغات میوه, جنگل ها, مراتع، پارک ها, محصولات انباری و حشرات بهداشتی را شــامل می شــوند. یکی از مهمترین موارد اســتفاده فرمونها ردیابی اســت که بر اســاس آن میتوان زمان ظهور حشرات، نحوه افزایش جمعیت حشره و وجود یا عدم وجود آن را تشخیص داد. با استفاده از لورها و تله های فرمونی ، همچنین کارت ها, نوارهای رنگی و تله های چسبدار رنگی حاوی لور, می توان در امر نظارت و ردیابی آفات (monitoring) و یا کنترل جمعیت برخی از آفات گیاهی در زیر سطح زیان اقتصادی با کاربرد روشهای شکار انبوه افت (Mass trapping) ، اختلال در جفتگیری (Mating disruption) روش جلب و کشتار (Attract kill) و یا سایر روش ها بهره گرفت.

سمیوکمیکال، فرمون، آللوکمیکال، شکار انبوه