اوس عباس - گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد
روزبه شاد - دانشیار مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
حسین اعتماد فرد - استادیار مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
مرجان قائمی - استاد مدعو مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
رافد هاشم الطائی - گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد

برای تامین آب آشامیدنی مورد نیاز یکی از مهمترین استراتژی های دستیابی دولتها به توسعه پایدار است. لذا، بررسی و مطالعات میدانی روی مناطق خشک و نیمه خشک جهت احداث سدهای زیرزمینی مورد توجه بسیاری از محققین در جهان قرار گرفته است. شور عراق در دهه های اخیر، با کاهش سطح آبهای زیرزمینی شدیدی مواجه شده و همین امر سبب توجه بیشتر دولت عراق مساله به مدیریت منابع آبهای زیرزمینی شده است. یکی از مهمترین روشها در مدیریت منابع آبی، تانیه و تحلیل و امکان سنجی احداث سدهای زیرزمینی می باشد. بنابراین، هدف از پژوهش حارر ارزیابی احداث سدهای زیرزمینی توسد متدهای تصمیم گیری چندمعیاره (AHP) Analytical Hierarchy Process می باشد. به دین منظور معیارهای تاثیرگذار شامل ارتفاع، شیب، سازند زمین شناسی، کاربری اراضی، فاصله از جاده ها، فاصله از آبراهه ها، فاصله از پهنه های آبی موجود، شاخص پوشش گیاهی، دما و میزان بارش در نظر گرفته شدند. معیارهای مذ ور ابتدا توسط روش (AHP) و با استفاده از نظر کارشناسان وزندهی گردیدند. با تلفیق وزن ها و لایه های اطلاعاتی هر یک از معیارها توسط در محیط ArcGIS 10.6 نقشه ی مناطق مستعد جهت احداث سد زیرزمینی در کشور عراق تهیه گردید. در ادامه با توجه به نقشه ی حاص ه، مشاهده گردید که مناطق شمالی شور عراق دارای وضعیت بهتری نسبت به دیگر مناطقجهت احداث سدهای زیرزمینی هستند. در نهایت، مناطق منتخب رتبه بندی و مشاهده شد که مناطقی با شیب نسبتا کم، دارای بارش سالانه نسبتا زیاد بوده و مناطق نزدیک آبراهه ها بهترین مکانها جهت احداث سدهای زیرزمینی در شور عراق هستند.

جانمایی، سدهای زیرزمینی، تصمیم گیری چند معیاره، GIS، وزندهی معیارها، AHP